Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jestodczasujegoprzyjmowania(przezpierwszych7dnipozapłodnie-
niunajprawdopodobniejlekiniemajądużegonegatywnegowpływu-
dzielącesiękomórkimająwtymczasiedużemożliwościregeneracyjne).
Później-wczasieembriogenezyodokoło10do60dnia-szkodliwość
jestnajwiększa.Zkoleiwdrugimitrzecimtrymestrzeszczególniein-
tensywnierozwijasięukładnerwowyipłciowy.Przyjmowanieleków
wtymokresienegatywniewpływanarozwójneurologicznyipłciowy
(Kostowski,Herman,2006).WPolsce2,2%badanychkobietprzyznało
siędoprzyjmowanialekówwczasieciąży(większośćdotyczyłaleków
bezrecepty)(nZachowaniazdrowotnekobietwciąży”2013).
–stresprzeżywanyprzezprzyszłąmatkę-torównieżistotnyczynnik
mającywpływnasamąciążę:długośćjejtrwania,wzrostirozwójpłodu,
wtymrozwójjegoukładunerwowego.Zagrożenieprzedwczesnymporo-
demdotykaszczególniekobiet,któredoświadczyłyPTSD(Posttraumatic
StressDisorder-ZespołuStresuPourazowego),zwłaszczajeżelibyłon
połączonyzdepresją(Yonkers,Smith,Forray,Epperson,Costello,Lin,
Belanger,2014).Jużsamadiagnozazagrożeniaciążynajczęściejwywo-
łujenegatywnereakcjeemocjonalne,np.stres,lęk.Wjeszczetrudniej-
szejsytuacjisąkobiety,którychstanwymuszapobytwszpitalu(Tałaj,
Fischer,Kupcewicz,2012).Jesttozjednejstronysytuacjawspierająca
poprzezdostępdoopiekimedycznej,zdrugiejzaśutrudniającafunk-
cjonowanie,ponieważodrywakobietęodjejnaturalnegootoczenia,ryt-
mużyciaiosób,któremogąjąwesprzeć(rodzina,przyjaciele).Ponadto
należyzwrócićuwagęnato,żestresdoświadczanyprzezmatkęwciąży
madługofalowywpływnarozwójdzieckarównieżpourodzeniu.Kiedy
matkaprzeżywastres,jejorganizmprodukujehormonystresu.Błony
płodowejeprzepuszczają,wzwiązkuztymstresudoświadczateżpłód.
Możetomiećwpływnarozwójcałegoukładunerwowego.Utrzymujący
sięprzezdłuższyczasstresmożewpływaćnaprocesymigracjikomórek
iwprowadzićpewnezmianywstrukturachmózgu.Tezmianymogądać
późniejskutkifunkcjonalne,aleodroczone.Dzieckomożemiećprzez
teczynnikizmienionąreaktywnośćnabodźce,wykazywaćzaburzenia
zachowania,większąreaktywnośćosiHPA(podwzgórze-przysadka-
nadnercza)wodpowiedzinastres(Kofman,2002;Koubovec,Geerts,
Odendaal,Stein,Vythilingum,2005;King,Laplante,2005).
20
