Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Wstęp
NancyK.Bristowdefiniujeprogresywizmjakonruchnarzeczreform,
któryzacząłsięwlatach90.XIXw.,dominowałnaamerykańskiejscenie
politycznejpomiędzy1900i1918r.,anastępniezanikałwkolejnejdeka-
dzie”61.Ruchprogresywnytakmocnozaznaczyłsięwamerykańskimżyciu
politycznymispołecznymwwymienianychprzezBristowdekadach,żejego
terminemnazwanocałąepokęwdziejachStanówZjednoczonych.Amery-
kańskiprogresywizmbyłreakcjąnaindustrializację,urbanizacjęimasową
imigrację,którychUSAdoświadczyływIIpoł.XIXw.Przyniosłyonewiele
zjawiskuważanychprzezprogresywnychreformatorów62zapatologiczne:
dominacjęmonopoliwgospodarce,korupcję,wzrostprostytucji,naduży-
waniealkoholuiniemoralnośćpanującąwwieluwarstwachspołecznych.
DlategoteżnaprzełomieXIXiXXw.związanizruchemspołecznicyipoli-
tycydążylidowyeliminowanianegatywnychzjawisk,atakżedoosiągnięcia
pożądanychcelów,takichjakdemokratyzacjażyciapolitycznego.
Historycyzajmującysięprogresywizmempodkreślająjegoróżnorod-
ność,próbującjednocześnieokreślićzbiórcharakterystycznychdlaruchu
idlaepokicech.Wymienianewśródnichsą:oparcienaklasieśredniej,dąże-
niedoosiągnięciasprawiedliwościspołecznejczyposługiwaniesięjęzykiem
racjonalizmuorazinżynieriispołecznej.Zwolennicyprogresywizmukładli
dużynacisknatakiecechyjakskuteczność,profesjonalizm,eksperckość.
Progresywnereformymiałybyćprzeprowadzonenapodstawiezrobionych
wcześniejbadańizebranychstatystykwyjaśniającychprzyczynypatologii
imożliwerozwiązaniaproblemów63.
Progresywizmwpłynąłnawieleobszarówżyciaspołecznegowewczesno-
dwudziestowiecznychStanachZjednoczonych.Jednymzobszarówjegood-
działywaniabyłaopiekanadnajmłodszymizniższychwarstwspołecznych,
wśródktórychpodejmowanoinicjatywymającenacelunuratowanie”dzieci
zaniedbanych,opuszczonych,popełniającychniemoralneikryminalnewy-
stępki,umierającychwdużejliczbiewpierwszychmiesiącachżycia64.Pro-
61N.K.Bristow,MakingMenMoral:SocialEngineeringduringtheGreatWar,NewYork
andLondon1996,s.8–9.
62Wpracyużywamterminunprogresywny”,odwołującsiędokoncepcji,celówiide-
ałówamerykańskiegoprogresywizmu,aniedoogólnieprzyjętegowjęzykupolskimznacze-
niategoterminu.
63D.T
.Rodgers,InSearchofProgressivism,nReviewsinAmericanHistory”10,1982,
nr4,s.123;N.K.Bristow,op.cit.,s.10–11;zinnychpracnatematprogresywizmuwar-
towspomniećklasycznąksiążkęRobertaH.Wiebe,op.cit.;znowszychzaś:M.McGerr,
AFierceDiscontent:TheRiseandFalloftheProgressiveMovementinAmerica,1870–1920,New
York2003iM.Flanagan,AmericaReformed:ProgressivesandProgressivisms,1890s–1920s,
NewYork2006.
64S.Mintz,Huck’sRaft…,op.cit.,s.154–184;opróbachzmniejszeniaśmier-
telnościniemowlątwUSAnaprzełomieXIXiXXw.por.zwłaszcza:A.Klaus,op.cit.;
