Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.M.Dziekan,Dziejekulturyarabskiej,Warszawa2008
ISBN978-83-01-15450-9,©byWNPWN2008
Wprowadzenie
19
ski[...].Tylkowówczas,gdyznamyjęzyk,możemyzrozumiećFrancję,Hisz-
panięczyWłochy”
9
.AcóżdopieromówićoChinachczyIranie!
PróbtakiegopojmowaniakulturWschodu„odwewnątrz”niepodej-
mujązazwyczajbadacze–wtymorientaliści–starejdaty,traktującyorien-
talistykęnarównizfilologiąklasyczną.Uczonymtegopokoleniabardzo
trudnopogodzićsięztym,żeOrientżyje,inajczęściej–nawetjeśliwypo-
wiadająsięonajnowszychwydarzeniach–możnaodnieśćwrażenie,żemó-
wiąostarożytności,owspaniałych,alejużwymarłychcywilizacjach.Nic
dziwnego,żeniejednokrotnienaBliskimWschodziemożnausłyszeć
iprzeczytaćopiniewrogieorientalistom,aarabskiterminmustaszrikbrzmi
czasemniemaljakobelga
10
.
TakiestanowiskoludziWschoduwobecorientalistykiwynikaćmoże
wpewnymstopniuztego,wjakisposóbwykorzystujesięnasząwiedzę–
czasembeznaszegoprzyzwolenia,czasemzaśwsposóbprzeznasakcepto-
wany.Wkontekścieniesławnejroli,jakąm.in.BernardLewisiFouadAja-
miodegraliwwydarzeniachpolitycznychnaliniiUSA–BliskiWschód,
E.Saidpisałtak:
Jestróżnicapomiędzywiedząoinnychludachiczasach,którajestwyni-
kiemzrozumienia,współodczuwania,dokładnychstudiówianaliz,
awiedzą,którastanowiczęśćogólnoświatowejkampaniinarzeczau-
toafirmacji.Istniejezasadniczaróżnicapomiędzywolązrozumienia,któ-
remanacelukoegzystencjęiposzerzeniehoryzontów,awolądominacji
wceluprzejęciapełnejkontroli.Tozpewnościąjednazintelektualnych
katastrofhistorii,żeimperialistycznawojnaskonstruowanaprzezmałą
grupęniepochodzącychzwyboruurzędnikówamerykańskichzostała
skierowanaprzeciwkoupadającemutrzecioświatowemudyktatorowi
woparciuozasadyideologiczne,wktórychchodziłoodominacjęnad
światem,kontrolębezpieczeństwaizasobównaturalnych,ajejprawdzi-
wepowodyzostałyzawoalowaneicelowozniekształconeprzezorienta-
listów,którzyzdradziliswojepowołaniejakouczonych.
11
8
Por.np.natentematobszernerozważaniatranslatologiczneO.Wojtasiewicza
wksiążce:Wstępdotranslatologii,Warszawa1992.
9
T.G.Ash,Wolnyświat,Kraków2005,s.255.
10
Por.natentematnp.B.Lewis,OccidentalismandOrientalism,[w:]idem,FromBabelto
Dragomans,Oxford2004;przezwielelatwBagdadzieukazywałosiędoskonałeczasopismo„Al-
Istiszrak”(„Orientalistyka”),zapoznającearabskiegoczytelnikazosiągnięciamitejnauki,tak-
żewPolsce.
11
E.Said,PrefacetoOrientalism,„Al-AhramWeeklyOnline”,7–13August2003
(IssueNo.650).
