Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.M.Dziekan,Dziejekulturyarabskiej,Warszawa2008
ISBN978-83-01-15450-9,©byWNPWN2008
NajstarszahistoriaipochodzenieArabów
37
tronimytypu„IbnAbihi”:„synswojegoojca”.Częstownazwiskachstoso-
wanopatronimsięgającykilkapokoleńwstecz,np.Al-HusajnIbnAliIbn
AbiTaliboznacza:Al-HusajnSynAlegoSynaAbuTaliba.Wwiększości
krajówarabskichiposługującychsiętymsystememantroponimicznymdo
dziśżonanieprzybierapoślubienazwiskamęża.Jejlineażbowiemnieulega
zmianieprzezzwykłyfaktzawarciamałżeństwa(tuzamiast„Ibn”pojawiasię
napoczątkunazwiska„Bint”,czyli„córka”,potemoczywiście„Ibn”:A,isza
BintAhmadIbnMuhammad:A,iszaCórkaAhmadaSynaMuhammada.
Jakzatemwidać,nazwiskoarabskietorodzajskróconej„sagirodo-
wej”–każdyArabpróbowałwswoimrodowodziesięgaćjaknajgłębiej
inajwiększymzaszczytembyłoodtworzeniegałęzigenealogicznejsięgającej
Proroka,któregozkoleilineażsięgałmitycznychtwórcówspołeczności
arabskiej,którychnasabniżejzostanieprzytoczonywcałości.Nawetwprzy-
padkuProrokauważanowięc,żetenaspektjegobiografiijestważny,choć
przecieżtylko„bogobojność”miaławedlemuzułmańskichstandardów
świadczyćowartościczłowieka.Tradycjaarabsko-muzułmańskajestwtym
aspekciedośćniejednoznaczna.
Oznaczeniunasabuwspołeczeństwiearabskimpisałśredniowieczny
uczonyIbnChaldun:„Pozanielicznymiwyjątkamizwiązkikrwisąnatural-
newśródludzi.Ludzieburząsię,kiedyichkrewnychirodzinęspotykanie-
sprawiedliwośćczyśmierć.Krewniaksprzeciwiasię,kiedyjegobliskichdo-
sięganieszczęścielubczyjaśwrogość,iodczuwawstosunkudoniegowspół-
czucieirodzajsolidarności.Tonaturalnewśródludziodpoczątkuichist-
nienia.Jeślibliskichkrewnychłączynieprzerwanylineaż,ichpokrewień-
stwojestjasneibezsprzeczne.Jeślizaślineażeniecosięrozchodzą,byćmo-
żektóryśzostałzapomniany,azostałtylkoprzydomek.[...]Proroknapomi-
nał:«Pamiętajcieswojenasabyinazwiskaswoichprzodków!»”
3
.DalejIbn
Chaldunpodkreśla,żeczystośćlineażumogłyzachowaćwrzeczywistości
tylkopierwotneplemionabeduińskie.Ztączystościąnasabułączysiętakże
poczuciesolidarnościplemiennej,tzw.asabijja,którapozwalaludom,ple-
mionomipaństwomumocnićswojepanowanie–takpolityczne,jakiczysto
duchowe.Tentematpowrócijeszczewdalszejczęściksiążki.
Wśredniowiecznejcywilizacjiarabsko-muzułmańskiejwokresiejej
największegorozkwitugenealogiastałasięjednąznajważniejszychdziedzin
historii,czyteż,jaktobyśmydziśokreślili,„naukpomocniczychhistorii”.
2
Al-Firuzabadi,Al-Kamusal-muhit,Bajrut1999,t.I,s.175.
3
IbnChaldun,Al-Mukaddima,Bajrut2000,s.101–102;przekładyarabskichtytułów
książekwbibliografii;jeżeliniezaznaczonoinaczej,przekładówdokonałautorniniejszej
książki.
