Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dziewczynę”83–uznanozabanalnyiniesmaczny.nMimopiekielnegowykwintute-
atralnegoikulturytowarzyskiejTaniecniemanicwspólnegoaniztowarzystwem,ani
zteatrem,anizkulturą,anizjejkrzewieniem”–oburzałsięSłonimski84.nWszystko
wtejkomediijestwstylu[…]»kraszuarki«[spluwaczki–dop.J.R.]:psychologia,
obyczaje,humor.Wońzleżałejklepsydryz»KurieraWarszawskiego«”–ironizował
Boy85.AIrzykowskizauważał:nNapoczątku,wdedykacji,mówiautor,iżjestto
komedia»oradosnymtańcumłodościśródniebezpieczeństwżycia«.Aletychniebez-
pieczeństwjesttutajzamałolubteżsąonezgatunkuzbyt…drastycznego”86.
Byćmożechłodnymprzyjęciemdramatutłumaczyćnależyzwrotkutematycehisto-
rycznej,jakinastąpiłwpisarstwieGrubińskiegopodkonieclattrzydziestych.Zzamy-
ślenianadprzeszłościąpowstałykomediajednoaktowaWalezyiJagiellonka87orazutwo-
rysceniczneztomuHistorianawyrywki88.RangęGrubińskiegoprozaikapotwierdziła
zkoleipowieśćListypogańskie89,stylizowananaapokryfzczasówChrystusa.Zaten
właśnieutwór–ndziełonapisanepięknąpolszczyzną”,jakgłosiłkomunikatjury–pisarz
wyróżnionyzostałw1939rokunagrodąPolskiejAkademiiLiteraturyim.AugustaPo-
pławskiego90,wcześniejzaś–zarządzeniemMinistraWyznańReligijnychiOświecenia
Publicznegoz7listopada1936roku–nawniosekPALnadanomuodznaczenieZłoty
WawrzynAkademickizanwybitnątwórczośćliteracką”91.Wuroczystymprzemówie-
niu,wygłoszonym23czerwca1939rokupodczasceremoniiwpałacuTyszkiewiczów
(siedzibiePAL)przyul.KrakowskiePrzedmieście32wWarszawie,Grubińskidobitnie
wyraziłswójpoglądnaistotęifunkcjępisarstwa,dająctymsamymodpórponawianym
wDwudziestoleciuzarzutompodadresemjegotwórczości:
83J.Lorentowicz,[rec.]W.Grubiński,Taniec,nNowaKsiążka”1934,z.4,s.172.
84as.[A.Słonimski],[rec.]W.Grubiński,Taniec,nWiadomościLiterackie”1934,nr42,s.5.
85T.Żeleński-Boy,Romansecieniów,s.174.
86K.Irzykowski,Dramatyksiążkowe,nPion”1934,nr15,s.6.
87W.Grubiński,WalezyiJagiellonka.Komediaw1akcie.Powst.1935(niewydanadrukiemaniniewy-
stawionanascenie).Rękopisuutworunieudałosięodnaleźć.
88W.Grubiński,Historianawyrywki,Warszawa1939.Utworówzawartychwtymtomieniewysta-
wiononascenie.Wjegoskładweszłytekstydrukowanewcześniej:DominoMadameDuBarry.Sztuka
w1akcie(nKurierWarszawski”1937,nr86,s.13–15)orazLolaMontez.Komediaw3aktach(nKurier
Literacko-Naukowy”1938,nry17–26),atakżepublikowaneporazpierwszy:Dwajchłopcyiludzkość,
13kwietniaAlfonsaXIII.Komediaw1akcie,2obrazach,JulianApostata.Dramatw1akcie.
89W.Grubiński,Listypogańskie,Warszawa1938.Zawartość:Tyberiusz,Koroiwa,Ozachodzie,Bajka
optaku,Bajkaokameleonie,Nauczyciel,DwiebajkiKoroiwy,JusiNizocha,Rozmowazsofistami,Salome
iHerodiada,Dziwnezdarzenie.
90Zob.Nagrodazapięknąpolszczyznę,nKronikaPolskiiŚwiata”1939,nr27,s.7;NowylaureatP.A.L.,
nŚwiatowid”1939,nr26,s.37.WtymsamymrokuListypogańskiezostałyzgłoszoneprzezJ.Krzyża-
nowskiegotakżedonagrodynWiadomościLiterackich”zanajwybitniejszyutwórdwulecia.Zob.nWia-
domości”(Londyn)1951,nr17,s.2,przypisred.;Z.Nowakowski,Grubińskijubilatem,nWiadomości”
(Londyn)1952,nr10,s.3.Zob.teżlistW.GrubińskiegodoM.Grydzewskiego,datowany:Londyn,
22marca1951roku(rpsAE/AW/LXXXV/4).
91Zob.nMonitorPolski”1936,nr261,poz.460.Zob.teżnRocznikPolskiejAkademiiLiteratury”
(Warszawa)1937,s.262.
~19~
