Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
I.Zhistoriiiteoriimediów
–kręglom,ailośćprzewróconychlubzachwianychkręgli–efektowikomuniko-
wania.Istotaprocesukomunikowania,takjakgrawkręgle,poleganamaksymal-
nejrealizacjizamierzonychprzeznadawcęcelów.
PodstawowązaletąmodeluLasswellajestzwięzłość.Krótkoujmujezasadni-
czeskładnikikażdegoprocesukomunikowania,wtymteżsensiejestonnadalpo-
żytecznyitrudnosobiewyobrazić,abywiedzaokomunikowaniumogłasiękie-
dykolwiekbezniegoobyć.Alezwięzłośćjestzarazemjegowadą,gdyżformułajest
woczywistysposóbniekompletna.Stądtakwielubadaczypróbowałojąwróż-
norakisposóbuzupełnić.NaprzykładDanForsdale(1955)wprowadziłpytanie:
„Wjakiejsytuacji?”,MieczysławKafel(1966)dodał:„Dlaczego?”
GłównącechąmodeluLasswella,azarazempodstawowąjegowadą,jestli-
nearnośćanalizy,odpowiadającazałożonejjednokierunkowościoddziaływania.
Wtymteżsensiezawszebyłonuznawanyraczejzamodelprocesukomunikowania
masowego,czylizapomocąprasy,radiaczytelewizji,aniewszelkichpozostałych
procesówkomunikowania,jakrozmowa,telefonowanieczykorzystaniezInter-
netu,atymbardziejtakichjakceremonie,obrządki,rytuały.
'KOMUNIKOWANIE-GENEZATERMINU
Małysłownikjęzykapolskiegopodaje,że„komunikować”oznacza„podaćcośdo
wiadomości;przekazywaćjakąśinformację,zawiadomićoczymś”,natomiast„ko-
munikowaćsię”to„utrzymywaćzkimśkontakt,kontaktowaćsię,porozumiewać
się,udzielaćsięotoczeniu”5.
„Komunikowanie”oraz„komunikowaniesię”możnatłumaczyćpopolskuja-
kołączność.Ponieważjednakangielskitermincommunicationzyskałprawoobywa-
telstwawniemalwszystkichkrajachijęzykach,lepiejgofonetyczniezaadapto-
waćdojęzykapolskiegojako„komunikowanie”,atylkowszczególnychprzypad-
kachtłumaczyćjako„komunikacjaspołeczna”lub„komunikacjamiędzyludzka”
(odpowiednikzwrotu„komunikowaniesię”).Przysłowie„komunikacja”jestko-
niecznaprzydawka„społeczna”(lub„międzyludzka”),abyuniknąćodniesienia
dotransportupublicznego(komunikacjamasowa).Zapewnenatakieskojarzenie
mawpływtradycja–dawniej,abyprzesłaćkomunikaty(zakodowaneprzekazy),
trzebabyłojetransportować–jaknp.listy–drogąpocztową.Dopierobowiem
odmomentuwynalezieniatelegrafumożnamówićoprzesyłaniu,anieotrans-
portowaniuznaków.
5Małysłownikjęzykapolskiego,red.S.Skorupka,H.AuderskaiZ.Łempicka,Warszawa1989.
