Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
[1952]
Lasswella
42
),czypropagandawwarunkachmonopolunieredukujesięipsofacto
dotresury.Sprawatajestbardziejskomplikowana.
Szkolenieideologiczneprzybrakudyskusjiibrakuzagadnień(wszystkojest
jużrozwiązane,awszystkieodpowiedzimająniewzruszonąpewność)prowadzi
wkonsekwencjachdobrakuzainteresowańsprawamispołecznymi–tymwięcej,
gdyzainteresowaniamogąpociągaćzasobąróżneniebezpieczeństwa.
nLękprzedspontanicznościąwczłowieku”,konwencjonalizacjazwrotów,
brzemiennychniegdyśemocjonalnątreścią,umacnianieideologiisankcjami
zewnętrznymi,tresura,którejowocemjestzanikskłonnościdosamodzielnego
sprawdzaniagłoszonychtwierdzeń,dosamodzielnegoprzyglądaniasięrzeczy-
wistości–podkopuje,wysuszawiaręwzasadykomunizmu.Namiejscuwiary
wkomunizmzjawiasięwówczasobojętność,albo–ujednostekaktywnych–
wiarawkomunizmzostajezastąpionaprzezwiaręwwodza–jakonastępstwo
przeradzaniasięśrodkówwcele.
–––
Nowoczesnespołeczeństwoprzemysłowe.
HistorycznebadaniaMarksaiEngelsa,analizaistotnegoukładustosunków
społecznychifikcjispołecznychumożliwiłynaukowysocjalizm.
Badanianadrealnymiprzemianamispołecznymi,jakiesiędokonująwpań-
stwachsocjalistycznych(strukturaspołeczna,postawyludzi,typyludzkie),dostar-
czyłybymateriałudoteoriirozwojunowoczesnegospołeczeństwaprzemysłowego.
Cywilizacjaprzemysłowa.
Kulturamarksistowskajakoprzeciwstawieniekulturykapitalizmu–ijakojej
kontynuacja.Kultprodukcjicharakteryzujeteobiekulturywprzeciwieństwie
dokulturwcześniejszych.Zarównomarksizm,jakikulturaliberalnejburżuazji
sąwykwitemradykalnegoracjonalizmu.Ideologieojednolitejskaliwartości,
ideologiebezświatanadprzyrodzonego.Tylkomarksizmjestbardziejkonsekwen-
tnyimniejobciążonybalastemprzeszłości.Odrzucawszelkifideizmreligijny,
którykapitalizmwyzyskujewpewnejmierzejakośrodekwychowywaniamas.
Marksizm–kulturaracjonalistyczna–samsięprzetworzywfideizmnaużytek
mas.
Rzeczoweiosobowetraktowanieczłowiekawspołeczeństwiekapitalistycz-
nym,arzeczoweiosobowetraktowaniewspołeczeństwiesocjalistycznym.Tam
wartośćczłowiekamierzonawdolarach–tuczłowiekjakonarzędzieprodukcji
ipotęgipaństwa.
42HaroldD.Lasswell(1902–1978),politologipionierpsychologiipolityki,teoretykibadacz
komunikacjispołecznej,autormodeluWho,what,how,towhom,andwhateffect.
25