Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MałgorzataKUĆ
KatolickiUniwersytetLubelskiJanaPawłaII
WyższaSzkołaBezpieczeństwazsiedzibąwPoznaniu
PROBLEMKSZTAŁCENIAELITYSPOŁECZNEJZPERSPEKTYWY
ZAPOBIEGANIAPRZESTĘPCZOŚCI
Wstęp
Artykuł
podejmuje
problem
kształcenia
elity
społecznej
widziany
wperspektywiezapobieganiaprzestępczości.Kształcenieelityspołecznejjest
traktowanejakojedenzwarunkówprawidłowegorozwojuspołecznegoiczynnik
zmniejszający
prawdopodobieństwo
wystąpienia
w
społeczeństwie
zjawisk
niepożądanych,takichjak:przestępczośćorazinneprzejawypatologiispołecznej,
takiejak,np.niedostosowaniespołeczne,uzależnienia,samobójstwa.Kształcenie
elityspołecznejjestuznanezawarunekpełnegoitwórczegorozwojujednostki
ispołeczeństwa,aobecnośćelitwspołeczeństwiezaczynnikantykryminogenny.1
Poszukiwanieprzyczynprzestępstwaiprzestępczościodbywasięwświetle
analizycechosobowościsprawcyprzestępstwaorazcechśrodowiskaspołecznego,
wjakimsprawcawzrastał,wychowywałsięiwjakimżyje.2
Przestępczośćjestskrajnąpostaciąnieprzystosowaniaspołecznegojednostki,
dowodemnawyraźnykonfliktrelacji:jednostka–społeczeństwowzakresie
aksjonormatywnychpodstawidokonywanychnaichtlewyborówzachowania.
Przestępczość,będączjawiskiemspołecznym,zależywsposóbbezpośredni
odspołeczeństwa.Społeczeństwomatakżekluczoweznaczeniewprzeciwdziałaniu
przestępczości.Instytucjonalnaipozainstytucjonalnakontrolaspołecznawpływana
poziombezpieczeństwaorazpoczuciebezpieczeństwaposzczególnychosóbigrup
społecznych.
1.
Definicjapojęcia„elita”
Problemelitspołecznych(ichdefiniowania,teorii,klasyfikacji)jestprzedmiotem
licznychbadańnaukowych.3Naprzestrzeniczasuiwobeczmiandokonującychsię
wkulturze,rolaelitspołecznychuległazmianie.Pojawiająsięnowekategorieelit
inoweznaczeniekategoriielitjużznanych.
WedługSłownikaWyrazówObcych,elita(fr.élite–„wybór”,„wybrańcy”,élire–
1Czynnikantykryminogenny–element,okoliczność(cecha),którapowstrzymujeprzedpopełnieniem
przestępstwa
czy
wzrostem
przestępczości,
zmniejsza
prawdopodobieństwo
przestępstwa/
przestępczości–M.Kuć,Leksykonkryminologii.Warszawa2015,s.24.Czynnikiantykryminogenne
możnakategoryzować,mającnawzględzieróżnekryteriapodziału,sąwśródnichczynniki:
1)biologiczne;2)psychiczne;3)społeczne;4)organizacyjne–Ibidem,s.24
2Zob.Szerzej–M.Kuć,Społeczneuwarunkowaniaprzestępczości(w:)H.Marek,A.Zduniak(red.),
Bezpieczeństwo–wielorakieperspektywy.Człowiek–społeczeństwo–państwowsytuacjachkryzysu.
Poznań2014,s.71-87
3Videnp.natentemat:A.Szczudlińska-Kanoś,RegionalneelitypolitycznewPolsce.Kraków2014;
W.Sokół,M.Żmigrodzki,Elitypolityczne(w:)B.Szmulik,M.Żmigrodzki(red.)Wprowadzeniedonauki
opaństwieipolityce.Lublin2010;J.Sztumski,Elity.Ichmiejsceirolawspołeczeństwie.Katowice
2014;D.Hejwosz,Edukacjauniwersyteckaikreowanieelitspołecznych.Kraków2010;V.Pareto,
Uczuciaidziałania.Fragmentysocjologiczne,A.Kojder(red.).Warszawa1994;Cz.Znamierowski,Elita
idemokracja.Warszawa1991;Cz.Znamierowski,Elita,ustrójidemokracja.Pismawybrane,Warszawa
2001;M.Żyromski,Teorieelitasystemypolityczne.Poznań2007
