Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
T.Gmerek,Edukacjainierównościspołeczne,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-661-1,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
Częśćpierwsza.Teoretycznekoncepcjerelacjimiędzyedukacjąastrukturąspołeczną
54
trzeciauczniównieuczęszczadoszkołypodstawowej,ponadpołowaniekonty-
nuujekształceniawszkoleśredniejpierwszegostopniaiaż60–70%uczniówre-
zygnujezedukacjiśredniejdrugiegostopnia.Możnazatemstwierdzić,żewśród
Arabówwystępujeowielewiększyodsetekanalfabetyzmu.Wwielumiastecz-
kachzamieszkiwanychprzezArabówniemawogóleszkół.Istniejąrównież
ogromnedysproporcjewdostępieuczniówzmniejszościetnicznychdoeduka-
cjiwyższej.NauniwersytecieAhwazChamranna30tys.studentówprzyjętych
w2000rokutylkookoło2tys.byłoArabami(wartoprzytymdodać,żeArabo-
wiestanowiądwietrzeciemieszkańcówregionu).Jeszczebardziejwymownesą
danedotyczącecałegokraju.Wrokuakademickim2001/2002kształciłosięna
uniwersytetachwIranieokoło4mlnstudentów,zczegotylko6tys.arabskich.
ZkoleiwprowincjiBaludżystaniSistanwrokuakademickim2002/2003stu-
diowałotylko20Baludżów,choćreprezentancitejmniejszościstanowią2,5%
(około2mln)mieszkańcówIranu.Trzebazauważyć,żezjawiskawykluczania
zedukacjipopulacjimniejszościpogłębianesąprzezowielemniejszemożliwości
zatrudnienia,atakżezdecydowaniegorszewarunkinarynkupracy137.
Możnazatemstwierdzić,żekryteriapochodzeniaetnicznegoiprzynależno-
ścirasowejstanowiąistotnywyznacznikwprocesieróżnicowaniaspołecznego,
aprzytymzasadniczekryteriumporównańwsferzefunkcjonowaniaodmien-
nychgrupwsystemieedukacjiiwrelacjachspołecznych.
Język
Jednymzważnychkryteriówkonstruującychnierównościwsferach
społecznejiedukacyjnejjestjęzykkształcenia.Dostrzegalnejesttozarówno
wbadaniach,wktórychnajważniejszymaspektemanaliznierównościjestpo-
chodzenieklasowejednostki,jakitychorientującychsięnaaspektyasymilacji,
wykluczeniaimarginalizacjipowiązanezprzynależnościąrasowąietniczną.
Spoglądajączperspektywyporównawczej,wartowspomniećoanalizachpo-
dejmującychzagadnieniezperspektywyklasspołecznych.Trzebawtymmiejscu
nawiązaćdokoncepcjiB.Bernsteinaijegowieloletnichbadańnadkodamijęzy-
kowymiodmiennychgrupiklasspołecznychwAnglii.
PodstawąkoncepcjiB.Bernsteinajestzałożenie,żewwarstwowozbudowa-
nymspołeczeństwieistniejeklasadominującadefiniowanajako„fundamentalna,
dominującakategoriakulturowa,stworzonaiutrzymywanaprzezsposóbpro-
dukcji”138.Współcześniejestniąklasaśrednia,któraprzeznajszerszydostępdo
137Por.Y.A.BaniTorof,NationalInequalityinIran,http://www.iran-bulletin.org;atakżewy-
wiadzA.Salman,A.Howeizi,M.Jaber,J.Miahi,TeNationalQuestion.ArabsinIran,http://
www.iran-bulletin.org.
138B.Bernstein,Odtwarzaniekultury,Warszawa1990,s.127.
