Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WojciechKojs
WSTĘP
Zachodzącewostatnimćwierćwieczuprzemianycywilizacyjnedoprowadziłydo
dalekoidącychprzeobrażeńsystemówedukacjiorazrelacjizachodzącychmiędzytymi
systemamiasystemamiinnychsektorówżyciaspołecznego.Następowałyonepodwy-
pływemniebywałychosiągnięćnaukowo-technicznych,nowychtechnologiiinformacyj-
nychikomunikacyjnych,wtymInternetu,atakżepojawieniasięgospodarekopartych
nawiedzy,społeczeństwuczącychsię,organizacjiuczącychsię,społeczeństwsiecioraz
upowszechnianiasięiwdrażaniaideiuczeniasięprzezcałeżycie.Powstałasytuacjaspo-
wodowała,iżprzednaukami,którychprzedmiotembadańsąprocesyedukacji,azwłasz-
czaprzedpedagogiką,pojawiłsięradykalnieprzekształcającysię,bardzozłożony,trudny
doogarnięciaprzedmiotbadań.Jegopoznawaniewymagamiędzyinnymizredefiniowa-
niawielupojęćwspółtworzącychaktualnyjęzykpedagogiki,współtworzącychniezbęd-
ne,intelektualnenarzędziapoznaniaitworzeniawiedzyoedukacji.Pedagogikastajesię
niezwykleinteresującymobszaremdociekańbadawczychiludzkiegopoznania,acen-
tralnympojęciemniejestjużwychowanie,leczedukacja(Śliwerski2003).
Zwieluważnychkwestii,wynikającychzanalizygęstejsiecirelacjiłączących
zdrowie,życie,edukacjęizachodząceprocesyglobalizacji,wybrałemkilka,skupiając
szczególnąuwagęnaedukacji.Przyjmuję,iżedukacjazeswympodstawowymprocesem
uczeniasięjestinformacyjnymskładnikiemżycia.Wyłaniasięipozostajewzwiązkach
zkształtowanymiizapisanymiwgenachprogramamizachowań,bywpostacimemów,
wzmieniającychsięśrodowiskachiwarunkach,tworzyćświadomościoweprogra-
myumożliwiającerozwijanieróżnorodnychkulturowychformaktywnościczłowieka.
Zdrowiemożebyćujmowanejakostaniwłaściwośćżycia,wyłaniającasięzprogramów
genetycznych,edukacyjno-kulturowychorazoddziałującychnanieczynnikówśrodowi-
skowych.
Wprowadzeniedorozważańnadzdrowiem,edukacjąiglobalizacjąproblematyki
życiajestważne,gdyżstanowionadlanichkontekstipodstawowypunktodniesienia
-fenomenżyciajestpierwotnywstosunkudowszystkiego,codotyczyistotżywych.
Globalizacjacharakteryzujejegoaktualny,kształtującysięetaprozwoju.Niemożnawięc
zapominaćowłaściwościachfundamentu,kiedymówisięotym,cozniegoinanim
wyrosło.
Poddającanaliziecentralnedlapedagogikipojęcieedukacji,Śliwerski(2003)
określajejakoogółwielowymiarowychdziałańorazprocesówsłużącychwychowaniu,
atakżekształceniuosóbczygrupspołecznych.Wskazujerównieżnarelacjenadrzęd-
nościipodrzędnościinaprzyjętysposóbużyciadefiniowanegoterminu.Wyróżniasie-
demsposobówjegorozumienia,międzyinnymijakoprocesupermanentnegouczeniasię
człowiekaprzezcałeżycie,jakościżyciaspołeczeństwczycywilizacji;typprzemocy
symbolicznej,czynnikstratyfikacji.Wpodjętychrozważaniachuwagęskupięnaedukacji
jakoprocesieuczeniasięprzezcałeżycie,traktująctenprocesjakokoniecznyelement
wszelkiejpostaciświadomejdziałalnościczłowieka.Podejmujęteżkwestiewyrażone
wpytaniu,jakdaleceedukacjasamatworzywarunkikorzystnedospełnianiaswychspo-
łecznychmisjiważnychdlażyciawspółczesnychiprzyszłychpokoleń,atakżepytanie,
14
