Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
E.Ogrodzka-Mazur,U.Szuścik,S.Czudek-Ślęczka,A.Wąsiński(red.),Edukacjamałegodziecka.Tom3,Kraków2010
ISBN:978-83-7850-266-1,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
19
PRZEMIANADZIECIŃSTWAJAKOWYZNACZNIKPRZEMIANEDUKACYJNYCH
wizjęświataopartąnadoświadczeniuzapośredniczonym.Oznaczato,żepo-
wstająceformułyczasoprzestrzenne,wktórychlokowanedoświadczenia
dziecka,stająsięźródłeminspiracji,prowokacji,rozwoju20.
Przemianadzieciństwa
Dzieciństwostanowispołeczno-kulturowykonstrukt,którypodlega
zmianomobyczajowym,politycznymispołeczno-kulturowym.Obecnie
mamydoczynieniazjegowielopostaciowościąikontrastowymzróżnico-
waniem.Przestrzenieprzeżywaniadzieciństwaprzestrzeniami,wktó-
rychdzieckoposzukujedrógeksploracjiświataibadaswójwpływna
otoczenie.Wtensposóbuzyskujewstępnąinformacjęosobiesamym
ioswoimmiejscuwświecie.Współczesnedzieckożyjeiwzrastanaskrzy-
żowaniuróżnychprzestrzenifizycznej,społecznej,temporalnej,symbo-
licznej,psychologicznej,moralnej,transcendentnej,informatycznej
odkrywającichwymiaryioblicza21.Kategoriadzieciństwajestwyraźnie
zaznaczonazarównowhumanistyce,jakiwobszarzedziałańaparatu
państwowego,azwłaszczawobrębiestrukturinstytucjonalnychipraw-
nych.Narozumienieomawianejkategoriiskładająsiędotychczasowenur-
tyrozważańikoncepcjerozwoju.Dokonującasięwjejobrębieswoista
konwergencjaznalazławyrazwnowejwizjidzieckaidzieciństwa.Niejest
onawynikiemkumulacji,aleraczejprzypominaskrzyżowaniepoglądów
zdanychokresówhistorycznychzaktualnymi,dotyczącymisferyfunkcjo-
nowaniairozwojudzieckaobejmującejjegonaturalnepredyspozycje,oto-
czeniespołeczno-kulturoweiprzyrodnicze.Nawykrystalizowaniesię
współczesnychpoglądównatematdzieckaidzieciństwamiaływpływ
wcześniejszekoncepcjeodśredniowiecznegoobrazudzieckajako„małe-
godorosłego”,przezfilozofięszczęśliwegodzieckaidzieciństwauJana
JakubaRousseau,osiemnastowiecznąteoriędzieciństwajakookresuwy-
chowywania,uczeniasięizależnościorazdziewiętnastowiecznąjako
przejściowegostadiumdobyciadorosłym,przezobrazdzieckajakoobcego,
niezrozumiałego,budzącegozgrozę,popsychoanalitycznekoncepcje
20
E.Dolata,M.Czerniawska,Czasoprzestrzeńjakosferalokowaniadoświadczeń,„Psychologia
Rozwojowa”2004,t.9,nr3,s.40.
21
J.Izdebska,Światmedialnywspółczesnegodzieckanowa,zmieniającasięprzestrzeńedu-
kacyjna,w:Edukacjawspołeczeństwiewiedzy.Niejednoznacznośćrzeczywistościedukacyjnej,
społecznejikulturowej,red.S.Juszczyk,M.Musioł,A.Watoła,Katowice:WydawnictwoAgen-
cjaArtystycznaPARA2007,s.65.