Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Kategoriepojęciowe
19
czybrakśrodkówmaterialnych.JakbowiemzauważaBauman,kulturyzdo-
bywająsięzregułynatolerancjęwobecinnychkulturtylkonaodległość
(przezstosowaniezakazówwokreślonychsferach)orazwpostaciachsfor-
malizowanych:pozwolenieobcokrajowcomnaprowadzeniesklepikówire-
stauracyjek,zatrudnianieichtylkodozajęćlekceważonychipogardzanych,
redukującychkontaktyiwyraźnieodgraniczonychodcałejresztyżyciowych
spraw,podziwianiedziełobcychkulturtylkowmuzeach,kinach,teatrach
czysalachkoncertowych,wakacyjnekontakty,odświętneistaranneakcen-
towanierozdzielnościegzotykiinormalnegożycia.Jakpiszeautor:
Groźbazestrony„odmieńców”poleganaujawnianiuprzeznich,wewnętrz-
nyładjestarbitralny,ajakotakistanowiprzedmiotwyboru,cozkoleipodmywa
fundamentydominującychnorm.Tam,gdziefunkcjonujeoboksiebiekilkakultur,
asferyichoddziaływanianiejasnoiwyraźnieodgraniczone(zatemwwarun-
kachkulturowegopluralizmu),dlapokojuispokojuogromniepotrzebnajestwza-
jemnatolerancja,októrąbywajednakbardzotrudno32.
RównieżcytowanywyżejPawlikzwracauwagę,żezpunktuwidzeniakul-
turydominującejwarunkiemtolerowaniaodmiennościjestcywilizowaniesię
Innych,tj.upodabnianiesiędowiększości,ajużnajlepiejpełnezintegrowa-
niesięznią.Wtakimkontekścieostentacyjnedemonstrowanieipodkreśla-
nieswejinnościtraktowanejestprzezwiększośćniejakonaturalneprawodo
wyrażaniaodrębności,leczjakoprzejawpychy,arogancji,przewrażliwienia
napunkcieróżnicyczywręczagresji,aprzynajmniejuchodzi(częstosłusz-
nie)zaprzyczynęnadużyć33.WspółcześnieInni/Obcyczęstowyrażająswoją
potrzebębyciazauważonymizrozumianym,coskutkujeinicjatywamispo-
łecznyminarzeczpotwierdzeniaichobecnościwśrodowisku:
[...]„kultura”,rozumianajakospersonifikowanybyt,cechującysiętylkosobieswo-
istą,niezmiennąnaturą,stajesiędogodnymnarzędziemretorykiwpolitycebu-
dowaniazbiorowejtożsamościnajróżnorodniejszychodłamów,mniejszościitp.,
wramachtzw.kulturydominującej.Owemniejszościtraktująsamesiebiejako
mniejszościkulturowe,leczczęstowysuwaneprzeznieroszczeniarespektudlaich
„kulturowej”odrębnościłącząsięzpostulataminiwelacjispołecznychipolitycz-
nychróżnicobserwowanychwspołeczeństwachliberalnejdemokracji34.
32Z.Bauman:Socjologia...,op.cit.,s.166.
33Patrz:W.Pawlik:Arogancja...,op.cit.,s.132–133.
34M.Kempny:Wielokulturowość„anteportas”![w:]M.Kempnyetal.:Uprogu...,
op.cit.,s.284.