Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zdrowiepodstawowepojęciewedukacjizdrowotnej
zyki,tympolski16.Wyjątekstanowirodzinakwe-
stionariuszyKIDSCREEN17,którepowstawały
równoleglewkilkukrajach,m.in.wPolsce(Mazur,
2004).Unikniętowtensposóbpułapekzwiąza-
nychzadaptacjąjęzykowąikulturową,uzyskując
narzędziedoporównańmiędzynarodowych.
KIDSCREENjestdostępnywwersjidlanastolatka
idlarodzica.Opróczpełnejwersji(52pytań)opra-
cowanodwiejegowersjeskrócone.
Skróconewersjenarzędzidobadaniajakości
życiazwiązanejzezdrowiemmająwielezastoso-
wań.Mogąbyćonewłączanedowielowątkowych
badańankietowychjakoniezależnemoduły,bez
obciążaniarespondentówzbytdługimczasem
wypełniania,wykorzystywanedowalidacjiin-
nychadaptowanychjęzykowonarzędziorazna
potrzebybadańprzesiewowychiewaluacjidzia-
łańzzakresupromocjizdrowia.Krótkiindeks
KIDSCREEN-10zostałwdrożonyjakomodułdo-
datkowydomiędzynarodowychbadańHBSCiza-
stosowanytamjużtrzykrotnie(wseriachbadań
zlat2005/06,2009/10i2013/14).
Wynikianalizyporównawczejtreścinajczę-
ściejstosowanychkwestionariuszygenerycznych
HRQLprzeznaczonychdladzieciimłodzieżywy-
16Powstałowieleinicjatywtworzeniabazdanychowa-
lidowanychnarzędziachHRQL,którezawierająopisbudo-
wy,grupydocelowejorazdostępnewersjejęzykowenarzę-
dzi(np.wramachMapiResearchTrust).
17RównolegleopracowanokwestionariuszeDISABKIDS
swoistedlasiedmiuróżnychchorób.Obecnieprowadzo-
nepracenadichadaptacjądlapopulacjipolskiej.
kazaływielepodobieństwmiędzynimi(Rajmil,
Herdman,deSanmamediin.,2004).Wtabeli1.4.
wymienionogłównezagadnieniauwzględniane
wtychkwestionariuszach.PomiarHRQLudzieci
wymagauwzględnieniaspecyfikiwiekurozwojo-
wego,badasięmożliwościuczeniasięifunkcjo-
nowaniawgrupierówieśniczejorazstopniowe
uzyskiwanieniezależnościodrodziców.Należy
pamiętać,żedzieciwróżnymwiekuinaczejrozu-
miejąróżnepojęcia,awięcobserwowanewczasie
zmianyśrednichindeksówmogąwynikaćzprzy-
czynrozwojowych.
Przykłademkrótkiegonarzędziadopomiaru
HRQLumłodzieżyjestKwestionariuszZdrowia
Nastolatka,nazywanyskrótowoKZN-18zewzglę-
dunaliczbęzawartychwnimpytań.Narzędzieto
powstałowramachadaptacjijęzykowejikulturo-
wejkwestionariuszaChildHealthandIllnessProfle
AdolescentEdition(CHIP-AE)(Mazur,Małkowska-
-SzkutnikiGajewski,2012),któryopracowano
wJohnsHopkinsUniversitywStanachZjedno-
czonych(Starfield,Riley,Greeniin.,1995).Pytania
wKZN-18zakwalifikowanododwóchskalgłów-
nych,zktórychkażdazawieratrzyskalecząstkowe:
1.Skalapozytywnychodczuć;skalecząstkowe:
Poczuciewłasnejwartości,Dobresamopoczu-
cieiZaangażowanierodziny.Skalasumarycz-
naprzyjmujezakresod0do33punktów,wy-
sokapunktacjajeststanempozytywnym.
2.Skalanegatywnychodczuć;skalecząstko-
we:Dyskomfortfizyczny,Ograniczanieak-
tywnościiZagrożeniebrakiemosiągnięć.
Tabela1.4.AnalizatreścikwestionariuszygenerycznychHRQLdladzieciimłodzieżywedługtrzechgłównych
wymiarów
Wymiarfizyczny
Zdolnośćdopodejmowania
wysiłku(wtymwsporcie)
Ograniczeniawcodziennej
aktywności
Symptomyfizyczne
Przekonaniaiodczucianatemat
zdrowiafizycznegooraz
doznaniafizyczne
Chorobyonagłymiprzewlekłym
przebiegu
Wymiarpsychologiczny
Wymiarspołeczny
Negatywneodczucia
Pozytywneodczucia
Poczuciewłasnejwartościiobraz
własnegociała
Funkcjonowaniewsferze
poznawczej
Ogólnezachowanie
Rówieśnicy
Szkoła
Rodzinaiżyciedomowe
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawie:Rajmil,Herdman,deSanmamediin.(2004).
40[[[