Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Dzieciństwoimłodość,początkiaktywnościpolitycznej
OmawiającpołożenieStefanina,wartozwrócićtakżeuwagęnastrukturę
demograficznątegoregionu.Analizadanychpozwalaopisaćstrukturęspołeczną
Rusi,GuberniKijowskiej,powiatuwasylkowskiego,czyteżsamegoStefanina
(jednakżeanalizującDtwardedane”demograficzne,należypodejśćdonichzdużą
ostrożnością,ponieważpierwszyspispowszechnywRosjizostałprawdopodobnie
przeprowadzonyw1897roku,czyliwczasie,wktórymEdwardAbramowskimiał
już28lat,przebywałwówczaswWarszawie45popowrociezZurychu,pięćlatpo
ZjeździeParyskim).
InformacjedotyczącereligiiwGuberniKijowskiejwskazują,żenajwięcej
wyznawcówwtymregioniemiałoprawosławie(86%),natomiastjudaizm(11%),
akatolicyzm(3%).Wartotakżeprzeanalizowaćproporcjepomiędzytymitrzema
dominującymireligiami.Wskazująonenaokoło28razywiększąliczbęwyznawców
prawosławianiżkatolicyzmuidziewięciokrotniewiększąniżjudaizmu.Niewielki
procentowyudziałzajmująwyznawcyinnychreligiinatereniepowiatuwasylewskiego
–staroobrzędowcy(rozkolnicy),luteranie,mahometanie,baptyściitd.Danetepo-
twierdzająinformacjezawartewSłownikugeograficznymKrólestwaPolskiegoiinnychkrajów
słowiańskichpodając,żew1887roku:Dbyłowpowiecie2490mk.[ańców](123.123
męż.[czyn],126.487kob.[iet]),wtejliczbie205.501prawosł.[awnych],530roz-
kol.[ników],4955katol.[lików],8ewang.[elików],15mahom.[etan]i38,601żydów”46.
Dominującymjęzykiembyłjęzykmałoruski(ukraiński),którymposługiwało
sięponad83%mieszkańców,językiemżydowskim(oryginalnyzapis,prawdopo-
dobniejidysz)–12%,wielkoruskim(rosyjskim)2,2%,językiempolskim1,79%
mieszkańcówpowiatuwasylewskiego.
Należypodkreślićbardzoniewielkąreprezentacjęosóbposługującychsięję-
zykiempolskim,zamieszkującychnajwiększemiastowpowiecie–Wasilków
(42osobyw13tysięcznejpopulacjimiasteczka).W1887rokuwmieściewogólnej
liczbie18039mieszkańcówbyło11064osóbwyznaniaprawosławnego,6912judai-
stycznego,42staroobrzędowców(rozkolników),20katolikówi1mahometanin47.
Ztychanalizdemograficznychwynika,żenaterenie,wktórymwczesne
dzieciństwospędziłEdwardAbramowski,Polacystanowilimniejszość,dominowa-
łaludnośćukraińskaiżydowska.
EdwardaAbramowskiegoprzezcałeżyciełącząwięzyześrodowiskiem,
zktóregowyszedł,auczuciaktórymdarzyłStefaniniokolicestanowiłyfundament,
naktórymbudujeprzyszłerelacjemiędzyludzkie:
45S.Kawyn,EdwardAbramowskiijegoideewtwórczościŻeromskiego,DZeszytyNaukoweUniwersytetu
Łódzkiego.NaukiHumanistyczno-Pedagogiczne”1959,s.121.
46SłownikgeograficznyKrólestwaPolskiegoiinnychkrajówsłowiańskich,Warszawa1893,s.140.
47Ibidem,s.136.
22
