Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Jednorównaniowyliniowymodelekonometryczny
13
tymwiększąprzewagęmająoptymiścialbowoceniesytuacjibieżącej(zmiennaKB),
albowoczekiwaniachnaprzyszłość(zmiennaKP).Zauważmy,żezmiennetemogąteż
przyjmowaćwartościujemne,jeślipesymistówjestwięcejniżoptymistów.
Zauważmyteż,żeniemożemywprowadzićdomodeluwszystkichtrzechzmiennych
npolitycznych”jednocześnie,pozostawiającwnimwyrazwolny.(Czytelnikowizasko-
czonemutymwnioskiempolecamystarannąlekturęzałożeńKMNK,wszczególności
założeniadotyczącegopełnegorzędukolumnowegomacierzyzmiennychobjaśniających).
Musimywybraćkategoriębazową,czylitęspośródzmiennychzero-jedynkowychpoli-
PiS,poliPOipoliSLD,którastaniesiępunktemodniesieniadlapóźniejszychinterpretacji.
Niechkategoriąbazowąbędzietaopcjapolityczna,którawbadanymokresierządziłanaj-
dłużej(czylibyławpewnymsensientypowa”).Wtymceluwystarczywyznaczyćśrednie
wartościzmiennychpoliPiS,poliPOipoliSLD,ponieważdlazmiennychzero-jedynko-
wychśredniaarytmetycznaodpowiadaodsetkowinjedynek”wpróbie.Wgłównymmenu
gretlanależywybraćopcję
Widok
→
Statystykiopisowe
iprzenieśćtetrzyzmienne
doprawegookienka.Wynikiprzedstawionesąnawydruku1.1.
Wydruk1.1.StatystykiopisowezmiennychpoliPiS,poliPOipoliSLD
Statystykiopisowe,dlaobserwacjizpróby1997:01-2019:12
Zmienna
Średnia
Mediana
S.D.
Minimalna
Maksymalna
poliSLD
0,210
0,000
0,408
0,000
1,00
poliPO
0,525
1,000
0,500
0,000
1,00
poliPiS
0,264
0,000
0,442
0,000
1,00
Najdłużej,boprzezponadpołowędługościpróby,rządziłaPO;onazatemstaniesię
kategoriąbazowądlazbioruzmiennychopisującychotoczeniepolityczneprzedsiębiorców.
Modelprzyjmujezatemnastępującąpostać:
KP
t
1
E
0
+
E
1
|
KB
t
+
E
2
|
CP
t
+
E
3
|
poliPiS
t
+
E
4
|
poliSLD
t
+
H
t
.
(1.1)
(UważnyCzytelnikzaniepokoisięzapewne,żedowyjaśnieniaoczekiwańwmiesiącu
tużywamydanychokoniunkturzeicenachztegosamegookresu,podczasgdyniesąone
jeszczewtedydostępnewsprawozdawczościstatystycznej-ibędziemiałrację.Wrócimy
dotegotematuwprzykładzie2.1).
Zanimprzystąpimydoestymacjiparametrówmodelu,sformułujmyoczekiwania
natematznaków(i,jeślitomożliwe,przybliżonejwartości)oszacowańparametrów.
Pozwolinamtopóźniejocenićjakośćmodeluzpunktuwidzeniaprzydatnościdocelów
wnioskowaniaekonomicznego.
PrzyzmiennejKBmożnasięspodziewaćdodatniegoibliskiegojedynkioszacowania
parametru.Wedługliteraturyekonomicznejdługośćcyklukoniunkturalnegotrwaodkilku-
nastukwartałów(wniektórychsektorach,np.wbudownictwie)dokilkudziesięciulat(tzw.
cykleKondratiewa),aledaneGUSdotycząprognozstanukoniunkturynanajbliższetrzy
miesiące.Wtakimhoryzoncieczasowymprognozaogólnejsytuacjigospodarczejniepo-
winnadramatycznieróżnićsięodocenybieżącejsytuacji.PrzyzmiennejCPrównieżspo-
dziewamysiędodatniegooszacowaniaparametru,ponieważprzedsiębiorstwaprzemysłowe
