Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
UWidmokrążypoEuropie,widmokomunizmu.”Tąalarmującązapowiedzią
rozpoczynasięManifestkomunistyczny,programowapracaKarolaMarksa
iFryderykaEngelsazlutego1848roku.Niemalsiedemdziesiątlatpóźniej
przepowiedniatastałasięfaktem:wRosjidowładzydoszliludzieuważający
sięzarealizatorówprogramutychmyślicieli.
Niewszystkoprzebiegałozgodniezzarysowanąwizją.Komunizmzapa-
nowałtylkowczęściEuropyinietam,gdziezdaniemautorówManifestu
podatnośćnarewolucjębyłanajwiększa.Czynowyustrójekonomicznyipo-
litycznywRosji,wChinachiwinnychkrajach,któryobokosiągnięćprzy-
niósłlicznezbrodnie1,okazałsięzgodnyzoczekiwaniamiMarksa?Nigdynie
poznamyodpowiedzinatopytanie,bowiemtwórcasystemurewolucjinie
dożył.Możemyjedyniedomyślaćsię,jakoceniałbypraktyczneefektyswej
pracyteoretycznej.
WRosjikomunizmtrwałnajdłużej,ponadsiedemdziesiątlat.Zastąpiłgo
ustrójzsilnąobecnościąpaństwa,którąmożnauważaćzapozostałośćmi-
nionejformacjiekonomicznej.NapoczątkuXXIwiekukomunizmutrzymał
siępozaEuropą,aledokonałysięwnimistotneprzekształcenia.WChinach,
gdziegospodarkaprzyjęłapostaćwdużejmierzerynkową,rządzatrzymał
komunistycznątradycjęiideologię.Wszędzienakuliziemskiejstaryustrój
isposóbmyśleniapozostawiłyposobieniemałośladów.Ekonomicznywy-
miarmarksizmuniestałsięwyłączniehistorią.
Czywidmokomunizmupowrócinaszersząskalęizaważynanowona
globalnychwydarzeniachpolitycznychigospodarczych?Stosiedemdziesiąt
dwalatapowydaniuManifestukomunistycznegorozpoczynającagozapo-
wiedźwydajesięwpewiensposóbaktualna:poEuropiekrążynadaljakieś
widmo,aświatkontestujezasadyustrojowe,najakichjestzbudowany.Ob-
1S.Courtois,N.Werth,J.-L.Panné,A.Paczkowski,K.Bartošek,J.-L.Margolin,Czarna
księgakomunizmu,Prószyński,Warszawa1999.
Nobliścizekonomii1969–2018
©WydawnictwoKeyTextsp.zo.o.
www.keytext.com.pl
