Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Chociażnadalndwiemanajważniejszymiwadamisystemówspołeczno-gospo-
darczych,wktórychżyjemy,niezdolnośćdorealizowaniapełnegozatrudnienia
orazdowolnyiniesprawiedliwypodziałbogactwaidochodów”11,współczesnanneo-
liberalna”ekonomianadmierniekoncentrujesięnawzrościegospodarczym,aza
małozajmujesięostatecznymicelamirozwoju,wtymtakistotnymiwdemokracji
jak:eliminacjaubóstwa,likwidacjagłodu,bezrobociaiwykluczeniaspołecznego.
NatekwestiezwracałjużuwagęG.Myrdal(noblistaowybitnychheterodoksyjnych
poglądachżyjącywlatach1898-1987)iodrzucałortodoksyjnypoglądgłoszący,
żepożądanyjestnierównypodziałdochodu,ponieważoznaczaćtobędziewiększe
oszczędnościiinwestycje.Pozatymdowodził,żeortodoksyjnateoriaekonomiinie
mazadowalającegowytłumaczeniarozszerzającejsięlukimiędzykrajamibogatymi
abiednymipodwzględemrealnegodochodu,aniteżnicdozaproponowaniadlaod-
wróceniatejtendencjiiistniejekoniecznośćodrzucenialeseferyzmuorazpodjęcia
radykalnegoprogramuplanowania,napoziomienarodowymimiędzynarodowym12.
SłusznośćtychkoncepcjiudowadniaodwielulatSzwecja,charakteryzująca
siętrwałymwzrostem,dbałościąozdrowiemieszkańców,edukacjęizmniejszanie
nierównościspołecznych.TakżeiJaponia,posiadającatzw.komunitariańskisystem
ekonomiczny,pokazała,żestosującplanowągospodarkęrynkowąmożnarealizować
wzrostgospodarczywegalitarnymspołeczeństwie.Pozatym,żezabezpieczeństwo
socjalneobywateliniemusiodpowiadaćwyłączniepaństwo,aleteżfirmapełniąca
względempracownikówfunkcjęnminipaństwaopiekuńczego”13,zapewniającegolub
umożliwiającegoswoimpracownikomotrzymaniemieszkania,usługzdrowotnych,
rozrywkowo-turystycznych,żłobkaiprzedszkoladladzieci.Takszerokadziałal-
nośćkorporacjinarzeczpracownikówispołeczeństwapowoduje,żeudziałbudże-
tupaństwawPKBJaponiinależydonajniższychwśródkrajówOECD14,chociaż
występujetam,wporównaniuzwielomainnymikrajamiwspółczesnejgospodarki
rynkowej,stosunkowodużyinterwencjonizmpaństwawgospodarkę.Wyrażasięon
wwieloletnimplanowaniugospodarczym,wdużymudzialepaństwawinwestycjach
orazwewspółdziałaniurząduzkorporacjamiwdziedzinienowoczesnychtechnolo-
gii,mającychnajwiększeznaczeniadlarozwojugospodarczegokraju.Przykładem
tegowspółdziałaniajestchociażbykupowanie,przezodpowiedniejapońskiewładze,
odproducentówcoraztonowszejgeneracjirobotówinastępnieudostępnianieich,
nawarunkachdzierżawy,użytkownikom15.Skutkiemtakichdziałań,Japoniamogła
wyprzedzićwtejtechnologiiinnekraje.
11J.M.Keynes,Ogólnateoriazatrudnienia,procentuipieniądza,PWN,Warszawa,2003,wyd.3,s.340.
12G.Myrdal,Przeciwnędzywświecie,PWN,Warszawa,1970.
13T.Kowalik,Współczesnesystemyekonomiczne.Powstanie,ewolucja,kryzys,Wyd.WyższejSzkoły
PrzedsiębiorczościiZarządzaniaim.LeonaKoźmińskiego,Warszawa2003,s.105-134.
14T.Kowalik,Współczesnesystemyekonomiczne...,op.cit.s.119.
15T.Kowalik,Współczesnesystemyekonomiczne...,op.cit,s.127.
16