Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zachowańkorporacjistwierdził,żekorporacjemimogłoszeniaspołecznejodpowie-
dzialności,wswejistocie,niezmieniłysię.Pozostająonewrzeczywistościtakimi,
jakimibyływXIXwieku,gdyżichmandatprawnyniezmieniłsięizeswejnatury
dbająointereswłasny(zyskwłaścicieli).TakżeiD.Spar(profesorSzkołyBiznesu
UniwersytetuHarwarda)twierdzi,żekorporacjeniesąinstytucjamistworzonymi
dokierowaniasięmoralnością.Mająonetylkojednąmisję,tj.pomnażaniemajątku
udziałowców.OpiniętępodzielateżN.Chomskiistwierdza,żezgodniezprawem
dotyczącymkorporacjiwolnoimtroszczyćsięwyłącznieoswoichakcjonariuszy
anieospołeczność.Uważaon,żespołecznaodpowiedzialnośćkorporacjimożebyć
tolerowanatylkowówczas,gdywystępujeonawsłużbiewłasnegointeresukorpo-
racji88,cooznaczapodejmowaniedecyzjiwoparciuorachunekkosztówikorzyści.
Podsumowującmożnastwierdzić,żelibertarianizmkorporacyjnydoprowadził
wpraktycedobardzoniebezpiecznejsytuacji,amianowiciedouwolnieniakorpo-
racjioddemokratycznejkontroliorazzawłaszczaniarządówprzezbiznes,wmyśl
hasła,żebiznesipaństwopowinnybyćpartnerami.Powszechnieprzyjętaprzezrzą-
dykrajówświata,wtymPolskiiinnychkrajówUE,politykaneoliberalizmu,awraz
zniąpostępująca,podpresjąkorporacyjnychnaciskówiglobalizacji,deregulacja
iprywatyzacjazwiększaekspansjękorporacjiiumożliwiaimszerokiewkraczanie
wdziedzinydotychczasimniedostępne,należącedosferypublicznej.Wsytuacji,
gdypołowaludnościświatażyjewnędzyipłacerealnepracownikówspadają,na-
wetwkrajachuważanychzabogate,społecznaodpowiedzialnośćkorporacji,jako
słusznaidea,wymagarealizacjiwpraktyce.Abysiętakstałoniezbędnejestodejście
oddoktrynyneoliberalizmujakopodstawyspołeczno-gospodarczychsystemów
współczesnychkrajów,tworzącejwarunkidlalibertarianizmukorporacyjnego.
Ponieważjestwciążżywadyskusjawokółrolipaństwawgospodarce,woparciu
odotychczasoweosiągnięciateorii,możnastwierdzić,żeprzedstawicieleróżnych
szkółróżnilisięinadalróżniąsiępoglądami,natematpożądanegozakresuingeren-
cjipaństwazmieniającejpodziałdochodówwspołeczeństwie.Utylitaryści,tacyjak
J.S.Mill,zdecydowalibysięnatakąredystrybucjędochodu,którazmaksymalizo-
wałabyużytecznośćcałkowitą,tj.użytecznośćosiąganąprzezwszystkichczłonków
społeczeństwa.NatomiasttacyjakJ.Rawlsukształtowalibypodziałdochoduwspo-
łeczeństwiewtakisposób,wjakizrobilibytobezstronniobserwatorzynpozostający
wpozycjipierwotnejzazasłonąniewiedzy”,którzynieznająswojejwłasnejpozycji
(jaktookreślałJ.Rawls).Natomiastlibertarianie(tacyjakR.Nozick)ograniczyliby
rolępaństwawyłączniedowymuszaniaprzestrzeganiaprawjednostek,abyzapewnić
uczciwe,wedługnich,regułygryizakazalibyzmianpodziałudochodówotrzymy-
wanychwwynikuprzestrzeganiatychreguł.
88J.Bakan,op.cit.,s.39-51.
36
