Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Gospodarstwodomowejestnajstarsząinstytucjąekonomicznąświata.Pierwsześlady
piśmiennictwaekonomicznego,pochodzącezantycznejGrecjisprzedniemal25wieków,
dotycząwłaśniezarządzaniagospodarstwemdomowym,czylizasadgospodarowania
jegozasobamimajątkowymiiludzkimi.Samanazwadyscypliny–ekonomia,wywodzi
sięodgospodarstwadomowego.
Mimotakszacownegowiekuorazważnejroliwżyciuspołeczeństwwszystkichepok,
gospodarstwodomowe–jakoprzedmiotbadań–niemalzawszepozostawałonadalszym
planie,wtlerozważańekonomistów–ijesttaknadal.Chociażwiększośćzjawiskipro-
cesówgospodarczychorazspołecznychzaczynaikończysięwgospodarstwiedomowym,
jednakgłównynurtwspółczesnejekonomiikoncentrujesięzregułynatym,codzieje
siępozagospodarstwem,awięcnarynku,wprzedsiębiorstwie,nagiełdzieczywbanku.
Dogospodarstwadomowegonawiązujesięzazwyczajdopierowtedy,gdypojawiasięono
jakopartnerwymienionychinstytucji.Niezawszewystępujejednakpodswojąnazwą,
najczęściejskrywasięzatakimiterminami,jak:nabywca,konsument,pracownik,czyli
jednostkamiwystępującymiwróżnychrolach.WybitnyamerykańskiekonomistaJohn
K.Galbraith(1908–2006)pisałwtejkwestii:nCałaekonomianeoklasycznautożsamia
gospodarstwozjednostką.Dlawszystkichcelówpraktycznychaktywyborudokonywane
przezjednostkęigospodarstwodomowesątożsame”1.Takiewłaśnieujęcieodpowiada
starej,tradycyjnejteoriigospodarstwadomowego.Nowateoriagospodarstwadomo-
wego,którapowstaławostatnichdekadachXXw.,traktujejużgospodarstwodomowe
jakpodmiotwieloosobowy,ajestnimnajczęściejrodzina.Jedenztwórcówtejnowej
formuły–wybitnyekonomistaamerykańskiGaryS.Becker(ur.1930;NagrodaNobla
w1992r.)następującowyrażajejistotę:nNowateoriagospodarstwadomowegojest[...]
teoriąrodzinywieloosobowej,zwielomawzajemnieodsiebieuzależnionymifunkcjami
użytecznościikoncentrujesięnaproblemachkoordynacjiiinterakcjimiędzyczłonkami”2.
Szczególniezaniedbanajestproblematykagospodarstwadomowegowtakichsub-
dyscyplinachekonomicznych,jakfinanseczyrachunkowość.Zajmująsięonezwielką
skrupulatnościąfinansamiprzedsiębiorstwaczypaństwa,natomiastrzadkonawiązują
1J.K.Galbraith,Ekonomiaacelespołeczne,przeł.W
.Osiatyński,PWN,Warszawa1979,s.82.
2G.S.Becker,Ekonomicznateoriazachowańludzkich,przeł.H.Hagemajerowa,K.Hagemajer,PWN,
Warszawa1990,s.296.