Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
148
AndrzejCzyżewski,SebastianStępień
mieszkańcówwsiibezpieczeństwaśrodowiskanaturalnego[Czyżewski,Stępień
2009,s.37].Wrezultaciepolitykarolnamiaławspieraćnietylkofunkcjęproduk-
cyjnąrolnictwa,lecztakżefunkcjepozaprodukcyjne,tworzącfundamentrozwoju
rolnictwawielofunkcyjnegoizrównoważonego,tj.uwzględniającegokryteriaeko-
nomiczne,społeczneiśrodowiskowe.Podstawowyminarzędziamiwsparciagospo-
darstwrolnychstałysiędopłatybezpośrednie,corazbardziejoderwaneodwielko-
ściistrukturyprodukcji,któremiałyrekompensowaćspadekwydatkównainter-
wencjęrynkowąisubwencjeeksportowe[Analysis...2008].
Jeślichodziointerwencjęnarynkachrolnych,zmianyWPRwiązałysięnaogół
zeliminacjąniewykorzystywanychluburuchamianychsporadycznieinstrumentów
interwencyjnych.NiewszystkiedziałającewUEmechanizmyinterwencjirynkowej
byłyadekwatnedouwarunkowańfunkcjonowaniaeuropejskiegorolnictwaisku-
tecznewrozwiązywaniuwspółczesnychproblemów.Uzasadnieniemdlatychzmian
byłozwiększeniezdolnościproducentówrolnychdoreagowanianasygnałyrynkowe
[CommunicationfromtheCommission…2007].Należyjednakpodkreślić,żeme-
chanizmyinterwencjirynkowejdziałająwtakisposób,iżsą„nieaktywne”wsytuacji
wysokichcensurowcówrolnych,auruchamiająsięwwarunkachkryzysowych.Dla-
tegopozostawionopewienzakreswsparciarynkowego,którypełnifunkcję„siatki
bezpieczeństwa”wwarunkachznaczącegopogorszeniakoniunkturynarynkupro-
duktówrolnych.Całkowitezniesieniemechanizmówfinansowegowsparciabyłoby
nieuzasadnionezpunktuwidzeniaryzykaproducentówikonsumentów.Rynkowe
deregulacjeniezapewniąbowiembezpieczeństważywnościowego,amogąspowo-
dowaćwzrostimportutowarówrolnychdokrajówUniiEuropejskiej.Nowa„siatka
bezpieczeństwa”mabyćjednakbardziejzorientowanarynkowo,chronićproducen-
tówprzedstratami(tj.uwzględniaćmechanizmyzarządzaniaryzykiem)ibyćza-
adresowanabezpośredniodoproducenta[Czyżewski,Stępień2009,s.442].
IstotnywpływnafunkcjonowaniewspólnejpolitykirolnejUEmiałareforma
luksemburskaz2003r.orazprzeglądśredniookresowybudżetuunijnego,tzw.
HealthCheck,dokonanyw2008r.Przyjęterozwiązaniadotyczyłyprzedewszyst-
kimnastępującychkwestii:
1
zmniejszeniastopniapowiązaniadopłatbezpośrednichzwielkościąistrukturą
produkcjirolnej.Historycznysystempłatnościokazałsiębowiemnieefektywny,
gdyżprowadziłdopowstanianadwyżekżywnościwtychsektorach,któreotrzy-
mywaływsparcie.Systemopartynazasadziedecoupling(czylioderwaniapłat-
nościodprodukcji)wmniejszymstopniuzniekształcawarunkikonkurencyjne
zarównowskaliglobalnej,jakiwskalisamejUE,arolniksamdecydujeotym,
coiwjakiejilościprodukować,kierującsięsygnałamipłynącymizrynku;
1
wprowadzeniaobowiązkowejmodulacji(redukcjipłatnościbezpośrednich)
dlanajwiększychgospodarstw,którewwieluprzypadkachskupiałysięniena
poprawiewydajnościprodukcjirolnej,lecznausprawnieniuwłasnejabsorpcji
środkówunijnych[Czyżewski,Kułyk2008];
1
ograniczeniainterwencjirynkowej,wceluredukcjikosztówadministracyjnych
iwwynikupresjizestronyWTO[Czyżewski,Poczta-Wajda,Stępień2010,
s.28];
