Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Konsolidacjafinansówpublicznychakryzysstrefyeuro
15
tecznieelastyczne.Nadwyżkitemająwynikaćstąd,żeprzypełnymzatrudnieniu
oszczędnościkrajowewpewnychkrajachsąwyższeniżkrajoweinwestycje.Od-
powiednionadwyżkiimportowewynikająstąd,żewinnychkrajachoszczędności
krajowesąniższeniżkrajoweinwestycje.Wszczególnościniemieckienadwyżki
eksportowesąrezultatemnadwyżkioszczędnościkrajowychnadinwestycjami
krajowymi,anadwyżkiimportowewGrecji,PortugaliiczyHiszpaniiwynikają
zniedostatecznychoszczędnościkrajowychwstosunkudoinwestycjikrajowych.
Wtakichkrajachwalkazdeficytemobrotówbieżącychwymagawzrostuoszczęd-
nościkrajowych,wtymtakżeoszczędnościbudżetowych.Restrykcyjnapolityka
finansowajestwięctraktowanajakodecydująceogniwowalkioprzywrócenie
równowagiobrotówbieżących.
Wkategoriachekonomiiefektywnegopopytuniepełnezatrudnienieniewynika
zbrakuelastycznościrynkówpracy,leczztendencjiprywatnegosektoragospodarki
douzyskiwanianadwyżkioszczędnościnetto,awięcnadwyżkioszczędnościprywat-
nychnadinwestycjamiprywatnymi.Ekspansjaeksportowaizdobywaniezewnętrz-
nychrynkówzbytupodnosiwtychwarunkachpoziomzatrudnienia.Wprzeciwnym
przypadkutendencjadoprywatnegooszczędzanianettoprowadziłabydoakumula-
cjiniesprzedanychzapasów,towarów,ograniczeniarozmiarówprodukcjiizatrud-
nienia,iniepowstałybydochody,którychczęściąmiałybybyćoweoszczędności.
Niezależnieodtego,jakwyjaśniasięteoretyczniewystępowanienadwyżek
eksportowych,zregułymusząbyćonefinansowanezapomocąkredytów.Trwa-
łenadwyżkieksportowemusząbyćfinansowanetrwałymikredytami.Wszczegól-
nościzawspomnianymijużskumulowanyminadwyżkamieksportowymiNiemiec
wwysokości600–800mldeurokryjąsiępodobnejwartościkredytyudzieloneprzez
niemieckiebanki.Kredytytepłynądogreckich,portugalskichczyhiszpańskichban-
ków,którezkoleikredytujągreckich,portugalskichczyhiszpańskichimporterów
niemieckichproduktów.Takwięcnadwyżkiniemieckichoszczędnościkrajowych
nadinwestycjamikrajowymisąwostatecznościlokowanewdługachgreckich,por-
tugalskichczyhiszpańskich.Czytelokatyniemieckichoszczędnościsąlepszeniż
lokatywniemieckiepapierywartościowe?Czyniebyłobylepiejmiećwiększede-
ficytybudżetowe,większąilośćniemieckichpapierówwartościowychiwtenspo-
sóblokowaćoszczędnościnarzeczprzyszłejkonsumpcjiwniemieckichpapierach
wartościowych?PrzecieżtojestpewniejszeniżlokowanieichwGrecjiczywinnych
krajach.Prawdęmówiąc,politykataprowadzizarazemdozubożeniaNiemiec,gdyż
znacznaczęśćudzielonychprzezNiemcykredytówniezostaniezwrócona,chybaże
krajedłużniczewrócądorównowaginarachunkubieżącymiwtedy,pomału,wcią-
gudziesięcioleci,będąmogłyswojedługispłacać.Towszakżezakłada,żewpewnym
okresieNiemcybędągotowezaakceptowaćnadwyżkiimportowe,zwynikającymi
stądkonsekwencjamidlatempawzrostuichPKBorazzatrudnienia.
Czyproblemstrukturalnejnierównowagiobrotówhandluzagranicznegowe-
wnątrzstrefyeuroicałejUniiEuropejskiejmożnanaprawić?Owszem,jeżeli
tylkoUniabędziedalejistniećiuporasięzesprawamizadłużeniajejposzczegól-
nychpaństwczłonkowskich–czymsięobecniezajmiemy.Wkażdymjednakrazie
rozwiązanietegoproblemubędziewymagaćmniejwięcejdziesięciulat,wczasie
