Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Theworldisagiantemploymentpool,
whereexperienceacquiredthroughconstantglobalmobilityisavitalasset
(McNulty,Selmer2017)
Wstęp
Międzynarodowamobilnośćnaukowcówjestznamiennącechąświataakademickiego
odczasówstarożytnych.NaprzykładsościwVwiekup.n.e.bylijednymizpierw-
szychpodróżnikówakademickichantycznejGrecji(Ehrenberg1973).WXIIwieku
najwięksiuczeni,poszukującwiedzyiinspiracjidopracytwórczej,migrowalipocałej
średniowiecznejEuropie(Welch1997).Mobilnośćmiędzynarodowabyłapowszechna
wepocekolonialnej,kiedynaukowcyzkrajówHmetropolitalnych”realizowalikariery
wregionachkolonialnychlubłkolonialnych(Richardson,Zikic2007).Kształto-
waniesięformacjiinstytucjiakademickichowyraźnejspecycenarodowej,zwanych
uniwersytetemhumboltowskimwNiemczech,uniwersytetemfrancuskimporeformie
napoleońskiej,uniwersytetemangielskimczyłnocnoamerykańskimwXIXwieku,
stymulowałomobilność,ciekawośćwpoznawaniuinnegomodeluuprawianianauki.
FalawymuszonejmobilnościakademikówpoIIwojnieświatowejzkrajówEuropy
doStanówZjednoczonychnaznaczonabyłazjawiskiemprzepływumózgów(brain
drain-braingain),sugerującym,żewwalceoumysłymożebyćtylkojedenzwycięzca
(Gureyeviin.2020).OstatniedwiedekadyXXwiekutoHerareform”wakademii,
ukierunkowananaglobalnąnaukęiglobalnychnaukowców(Kwiek2022b),ozbalan-
sowanychkorzyściach,ainternacjonalizacjastałasięelementemstrategicznejagendy
szkolnictwawyższego(deWit,Altbach2021,Knight2015).
Polskieuczelnietakżepodlegająprocesominternacjonalizacjiistopniowowłą-
czająsięwobiegmiędzynarodowejnaukiikształcenia,azatrudnianiezagranicznych
naukowców,tzw.ekspatriantówakademickich,stałosięjednymzkluczowychczynni-
kówwzmocnieniaprestiżuiwidocznościuniwersytetównaarenieświatowej.Ekspa-
triantakademicki(expatriateacademic)jestdeniowanywliteraturzeprzedmiotujako:
naukowiecpochodzącyzkrajuinnegoniżkrajgoszczący,wktórymobecniepracuje;
zatrudnieniewzagranicznymośrodkunaukowymjestdługoterminoweiokreślone
wczasie;naukowiecpodejmujepracęwinstytucjachszkolnictwawyższegowcelu
realizacjitrzechmisjiuniwersyteckich(McNulty,Selmer2017,Trembath2016).
Rolanaukowcówzagranicznychjestkluczowadlarozwojuiwzmocnienia
jakościinstytucjonalnejpolskichuczelni:ekspacisprzyjająprofesjonalizacjiuczelni