Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Zaryshistorycznyekstradycji
żądającegowydaniawładcyGermanów,któryrozpocząłzniminiespra-
wiedliwąwojnę17.
WRzymieprocedurawydaniapodporządkowanabyłaokreślonym
zasadom.Sądrecuperatorówdecydowałzarównoowydaniuwinnego
Rzymowi,jakiowydaniuwinnegoprzezRzym.Wsprawach,wktórych
miałbyćwydanyinnemupaństwuobywatelrzymski,kolegiumfecjałów
oceniało,czyjestonwinnynaruszeniatraktatuzobcympaństwemlub
teżpogwałceniazasadynietykalności.Dopieropoustaleniutychoko-
licznościbyłomożliwewydanieobcemupaństwu18.Tensamsądorzekał
wsprawieosóbwydanychRzymowi.
NauwagęzasługujesformułowaneprzezfilozofaKautilyawIVw.
p.n.e.prawosilniejszego,odzwierciedlającestosunki,jakimbyłapod-
porządkowanaprocedurawydaniaprzestępców.Stanowiłoono,żeten,
ktojestsilniejszy,powinienprowadzićwojnę,jeżelizaśniebyłomożliwe
osiągnięciewydaniasiłąoręża,wgręwchodziłasiłazłotaisztukady-
plomacji.W144r.p.n.e.żydowskiarcykapłanSimonwysłałposłów,
którzyobdarowaliRzymzłotątarcząwzamianzawydaniezbiegłych
Żydów19.
Wśredniowieczupaństwazaczęłyzawieraćmiędzysobąwzajemne
umowydotyczącewydania.Okresprzypadającynaepokęfeudalizmu
charakteryzowałsiębrakiemwładzycentralnej,coprzełożyłosię
wstosunkachwzajemnychmiędzypaństwaminadominacjęsporadycz-
nych,częstobezprawnychprzypadkówwydawania.Istotnąrolę
wrozwojuekstradycjiodgrywałKościół,szczególniewstosunkudo
heretykówiinnowierców,którzybyliuznawanizawrogówwszystkich
zachodnioeuropejskichpaństw20.W840r.cesarzLotarzawarłtraktat
zWenecjądotyczącywydawaniazbiegłychniewolników.W911i949r.
książętakijowscyzawarlizGrekamitraktaty,namocyktórychmożliwe
byłowydaniepoddanychruskich,sprawcówprzestępstwnaobszarze
Bizancjum,atakżepoddanychgreckichzaprzestępstwapopełnione
17Tamże,s.10.
18U.Aloisi,N.Fini,Estradizione..,s.7,cyt.zaZ.Knypl,Ekstradycja...,s.11.
19A.I.Boitsov,Extradition...,s.11.
20Religia,autorytetbóstw,awpóźniejszymokresiepozycjaKościołaodgrywały
istotnąrolętakżewrozwojuprawaazylu.Znanejużwstarożytnościświętemiejsca
poświęconebogom,wolneodprześladowaniawszystkichukrywającychsiętamosób
izapewniająceimnietykalność.Takimimiejscami,zktórychniedopuszczanowydania,
atakżewykonaniakarybyłymonastyry,sobory,kościoły,cerkwie,kaplice,również
krzyżestojącenadrogach.Por.A.I.Boitsov,Extradition..,s.12.
21