Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wstęp
|
7
podobnychwnioskówdoszłateżBernadettaKuczera-Chachulska
wksiążcePrzemianyformipostawelegijnychwlirycepolskiej
XIXw.,piszącmiędzyinnymioWzachowaniachelegijnych”,Wja-
kościachelegijnych”czyWelegijnejstrukturze”5.Nieostrośćtych
sformułowańoraztowarzyszącyimbrakprecyzjiautorkauzasadnia
wnastępującysposób:Wbadawczeskupieniesięnaformachele-
gijnychzapowiadadużą«przydatność»niekonieczniewobrębie
hermetycznie
rozumianej
genologii,aprzede
wszystkimwobrębierefleksjinadkształtemirozwojem
lirykidziewiętnastowiecznej”
6
.Przeciwstawiającdalejelegię
ielegijność7,Kuczera-ChachulskapotwierdzaintuicjeDoktóra
dotyczącerozejściasięwXVIIIiXIXwiekuwrażliwościgatunko-
wej(którejźródełszukaćtrzebawstarożytności)znarastającą
tendencjądosynkretyzmuwtymzakresie.Podobnądiagnozęwod-
niesieniudoliteraturytegosamegookresu(zwłaszczadotekstów
FriedrichaSchilleraorazAlphonse’adeLamartine’a)stawiaJean-
-MichelMaulpoix,którywszkicuLaplaintiveélégiepodkreśla:
WElegia,definiowanazgodniezkryteriamiuwzględniającymiraczej
subiektywnośćniżformę,przestajebyćodrębnymgatunkiem
iustępujemiejscaelegijności,będącejkategorią,jakością,
tonem,stanemduszylubnastrojemprzenikającymdonajróżniej-
szychdzieł”8.Słusznośćtakiejanalizyzjawiskapotwierdzatakże
AnnaLegeżyńska,którawksiążceGestpożegnania.Szkiceopo-
etyckiejświadomościelegijno-ironicznejinterpretujewierszepo-
etówdwudziestowiecznych.Podpióremtejautorkipowracają
uwagiogatunkowejniejasnościelegii,którazastąpionazostaje
przezświadomośćelegijnąlubpoprostuelegijność.Tęostatnią
Legeżyńskadefiniujewnastępującysposób:WPojęcieelegijności
wywodzićtrzebazgatunkowejtradycjielegii,leczmaonozakres
stosunkowoszeroki,obejmujegatunkizbliżone(jaktren,pieśń,
oda,hymn)lubteżdośćodległe(piosenka,wierszmiłosny).Ele-
gijnośćoznaczaauręemocjonalnąwiersza,którąbudujetemat
przemijaniainostalgiczno-melancholijne,aniekiedydepresyjne
samopoczuciepodmiotu”9.Razjeszczeokazujesięzatem,żeto
nieregułyformalnedecydująotym,czydanytekstuznaćmożemy
zaelegię.Istotniejszesąpewnetematy(naprzykładśmierć,prze-
mijanie,strata)oraztypopisywanychemocjiczyrefleksji(awięc
