Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wywiad
ROZWÓJRYNKUPOJAZDÓW
ELEKTRYCZNYCHPOWINIEN
WYMUSIĆROZWÓJŹRÓDEŁ
ODNAWIALNYCH
Oswojejpracynadnapędamielektrycznymi,elektromobilnościiszansach,jakieniesiedla
społeczeństwa,opowiadawwywiadzieprof.drhab.inż.LechGrzesiak-dziekanWydziału
ElektrycznegoPolitechnikiWarszawskiej.
CzymzajmujesięPanwpracynaukowej?
Odsamegopoczątkuzajmujęsięnapędami
elektrycznymi,automatykąnapęduelektrycz-
negoiprzekształtnikamienergoelektroniczny-
mi.Wtejchwilijesttojedenznajbardziejgorą-
cychobszarówbadańnaukowychnaświecie,
amatozwiązekzpojazdamielektrycznymi
iszerzej-zelektromobilnością.Wkażdympo-
jeździeznapędemelektrycznymmusibyćsil-
nik,przekształtnikenergoelektronicznyiźród-
łolubmagazynenergii.
Proszęopowiedziećotymwięcej…
Magazynowanieenergiiiprzekształcanie
jejmusząmiećmiejscewkażdymurządze-
niu,którejestpojazdemelektrycznymalbo
jestinfrastrukturąsłużącądoładowaniago.
Całyświatwtejchwiliścigasię,ktobędzie
bardziejinnowacyjny,ktobędzielepszy,kto
będziemiałlepszepomysłynarozwiązania
techniczne.Myrobimynapędelektrycznyskła-
dającysięzsilnika,przekształtnikaenergo-
elektronicznegoisystemusterowania,który
jestwkażdympojeździeelektrycznym.Itojest
to,czymjasięzajmuję.Doniedawnawięk-
szośćsilnikówelektrycznych,którebyływsa-
mochodach,tobyłysilnikiwykonywanejako
konstrukcjesilnikasynchronicznegoomag-
nesachtrwałych.
Dlaczegopojawiłasiękoniecznośćszuka-
nianowychrozwiązań,aniedoskonale-
niaobecnych?
Wtychsilnikachtrzebawykorzystywaćmeta-
leziemrzadkich,doktórychdostępjestograni-
czony.Jakieś6-7lattemuChinynaglepodnio-
słycenymagnesówtrwałychprawiedwukrotnie
iwtedyteżzaczęłosięszukanierozwiązań,które
pozwalałybyniekorzystaćzmetaliziemrzad-
kich.Silnikiomagnesachtrwałychatrakcyj-
necałyczas,ponieważmająbardzodobrepa-
rametry.Alewwielumiejscachnaświeciejuż
odkilkuczynawetkilkunastulatprowadzo-
neprace,żebymiećalternatywędlatychsilni-
ków,któredoniedawnabyłypowszechniewy-
korzystywanewpojazdach,czylidlasilników
zmagnesamitrwałymi.
Jakajestalternatywadlasilnikaomagne-
sachtrwałych?
Prace,którezmierzająwkierunkuwyelimi-
nowaniamagnesówtrwałychzsilników,idą
wkierunkumaszynreluktancyjnych-tojest
innytypsilnikaelektrycznego,wktórymstojan
możebyćidentycznyjakwsilnikachsynchro-
nicznychomagnesachtrwałych,alemainny
wirnik.Wwirnikuniemażadnychelementów
przewodzących,czyliniemapłynącegoprądu,
tylkojestspecjalnieukształtowanyobwódmag-
netyczny.Takiesilnikimająwielezalet:zde-
cydowanietańsze,odpornenawszelkie-
gorodzajuwstrząsy,zmianytemperatury,nie
maproblemówzprzeciążalnością,niczegonie
możnawnichrozmagnesować,atakżemożna
łatwouzyskiwaćszerokizakresregulacjipręd-
kości.To,cojestważnewprzypadkusilnikare-
kachbadawczychnaświecie.Myteżpostano-
luktancyjnego,toto,żesterowanieniejestzbyt
wiliśmysiętymzająć.
proste,ponieważzmieniająsięparametry(in-
dukcyjności)wfunkcjikątaobrotuwirnikaczy
JakajestPanarolawpracachnadtymroz-
funkcjiwartościprądu,którypłyniewuzwoje-
wiązaniem?
niustojana.Idlategostandardowerozwiązania
Zajmujęsiębudowąiwykorzystaniemurzą-
musząbyćrozwijanewkierunkudopasowania
dzeńenergoelektronicznychisystemustero-
dotychzmiennychparametrów.Torzeczy,
wania.Sterowaniesilnikareluktancyjnegojest
którerozwijanewtejchwiliwwieluośrod-
znaczniebardziejskomplikowanewporówna-
10
www.elektro.info.pl
nr10/2022