Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Podstawyteoriireaktorówjądrowych
3
Inagle,poswymsławnymdoświadczeniu,wykonanymwroku1909,Ernest
Rutherfordzadziwiłinnych.Okazałosię,żeatomysąwwiększościpustąprze-
strzenią,ujemnienaładowaneelektronyznajdująsięwokółdodatnionaładowa-
negojądra.Rutherforddoszedłdowniosku,żeatommamały,gęsty,dodatnio
naładowanyśrodek,któryodpychajegododatnionaładowanenpociski”,którymi
wjegodoświadczeniubyłydodatnionaładowanecząstkialfa.Centralneskupisko
materiinazwałnjądrem”.Stwierdziłteż,żejądrojestmaleńkiewporównaniu
zatomemjakocałością.Rutherforddoszedłdowniosku,żewszystkiedodatnio
naładowanecząstkiatomusązawartewjądrze.Ujemnienaładowanecząstkizo-
stałyrozproszonepozajądremwokółkrawędziatomu.W1913rokuduńskinauko-
wiecNielsBohrzaproponowałulepszenietejstrukturyprzestrzennej.Wswoim
modeluumieściłkażdyelektronnaokreślonympoziomieenergii.Zgodniezmo-
delematomowymBohraelektronyporuszająsiępookreślonychorbitachwokół
jądra,podobniejakplanetyokrążająSłońce.Teorbitylubpoziomyenergiiznaj-
dująsięwpewnychodległościachodjądra.Azatemistniejątrzyrodzajecząstek
subatomowych.Wiemyjużoelektronach(e-)iprotonach(p+).Wlatachtrzydzie-
stychubiegłegowiekuwykazanorównież,żeistniejąneutrony(n0).Teostatnie
charakteryzujebrakładunku,mająmasępodobnądoprotonów.
Azatempierwiastkiskładająsięzatomóworóżnychjądrach,wskładktó-
rychwchodząpowyższecząstkielementarne.Pierwiastkisączęstosymbolizowane
przezpodanieichliczbymasowejiliczbyatomowej.Wartościtesąpodanewukła-
dzieokresowympierwiastkówimówiąwieleoatomach.Liczbaprotonówrówna
liczbieelektronówdajenamliczbęatomową.Liczbaneutronówtoliczbamasowa
minusliczbaatomowa.Znającteliczbyizasadęzapełnianiakolejnychpowłok
elektronowych,możnautworzyćdiagramyBohra-Rutherforda.Przykładowedia-
gramyatomówheluilitusąpokazanenarysunku1.1.
2p
2n
He
+
0
3p
4n
Li
+
0
(uproszczony)
Li
3p
4n
+
0
2e
–
1e
–
Rysunek1010PrzykładydiagramówBohra-Rutherfordaprzedstawiającychuproszczone
modeleatomówheluilitu
Dlaczytelnikadalszejczęścirozdziałuinteresującabędziezapewnestruktu-
raatomówuranuiplutonu(rys.1.2),acoważne,tylkopierwszyztychpierwiast-
kówpowszechniewystępujewprzyrodzie.
