Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Podstawyteoriireaktorówjądrowych
7
Zuwaginadługiczasrozpaduizotopówpromieniotwórczychmająonenie-
wielkąaktywnośćwłaściwą,aleniestetyizotopypowstającewtrakcieichrozpadu
niesąjużbezpieczne.Szereg,któryrozpoczynaizotopuranu238Uoczasiepoło-
wicznegorozpaduwynoszącym4,5miliardalat,kończysięnastabilnymołowiu
206Pb,anależydoniego16nuklidów,międzyinnymi:234U,226Ra,222Rn,210Po.
Szereg,któryrozpoczynasięizotopemuranu235Uoczasiepołowicznegorozpadu
wynoszącym700milionówlat,kończysięnastabilnymołowiu207Pb;należydo
niego14nuklidów,międzyinnymi:231Pa,223Ra.Dlatoru232Thoczasiepołowiczne-
gorozpaduwynoszącym14miliardówlat,szeregkończysięstabilnymołowiem
208Pb;należydoniego12nuklidów,międzyinnymi:228Th,228Ra,220Rn.Spośród
nich228Ra,oczasiepołowicznegorozpadu5,75lat,emitujepromieniowaniebeta.
Spośródwymienionychizotopówradonu,któryjestgazem,izotop222Rnmazdecy-
dowanienajdłuższyczaspołowicznegorozpaduwynoszący3,82dni.Stanowion
praktycznie100%radonuspotykanegonaturalnieimamożliwośćmigracjioraz
gromadzeniasięwprzestrzeniachzamkniętych.
Wtrakciespalaniawęglapowstajelotnypył,wktórymstężenietychpier-
wiastkówrośniedziesięciokrotnie.Jestonwychwytywanyzdużąefektywnością
welektrofiltrach,aleczęśćmałychpylinekjestemitowanadoatmosfery.Zebra-
nypyłpopomiarzejegoaktywnościjestwykorzystywanyjakowypełniaczbe-
tonówbudowlanychstosowanychwkonstrukcjachdrogowych.Izotopypromie-
niotwórczekrótkoidługożyjącesąm.in.składnikamizużytegopaliwaoraz
odpadówpromieniotwórczych.
Promieniowaniejonizującejestrodzajempromieniowaniaowysokiejenergii,
takżemożeodrywaćelektronyodatomówlubcząsteczek,copowodujezmiany
napoziomieatomowympodczasinterakcjizmaterią,wtymzżywymiorganizma-
mi.Prowadzidopowstawaniawmateriijonówlubwolnychrodników,bardzo
reaktywnychcząsteczek,któreniesąjonami,alemająniesparowaneelektrony
(np.wiemy,żetlenwystępujewpostacistabilnejcząsteczkiO
2,apodwpływem
promieniowaniamożetworzyćsilnieutleniającecząsteczkiOlubO
3).Typowe
promieniowaniejonizująceobejmujesubatomowecząstkialfa(zjonizowaneato-
myhelu4He2+)icząstkibeta(e-),atakżewysokoenergetycznepromieniowanie
gamma(fotony).Wprzypadkutegoostatniegotypupromieniowaniazjawiskopo-
leganawytwarzaniuwmaterialeelektronów,któreoddziałujązatomamiośrod-
ka.Radioaktywnośćmateriałuzależyodstężeniaizotopupromieniotwórczego,
alepodajesięjewpostaciaktywnościwłaściwejlubaktywnościpróbki.Jednost-
kąaktywnościwłaściwejjestBq/g,gdzie1Bq±1rozpad/s.Skażeniepowierzch-
nipodajesięwjednostkachBq/m2.
Nawetnaszeciałozawieraizotopypromieniotwórcze,główniewęgla(14C)
ipotasu(40K),coprzekładasięnaok.100Bq/kg.Wartomożewiedzieć,żepo-
pularnąihistorycznąjednostkąpozaukładowąjestkiur,1Ci±3,7·1010Bq.1Ci
zostałzdefiniowanyjakoaktywnośćjednegogramaradu-226.Przyleczeniunowo-
tworówtarczycypacjentowipodajesięod30;200mCiizotopujodu131I.
