Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wprowadzenie
9
nimechanicznej(traktowanejjakocałośćwrazzesprzęgłem)możliwajestichpraca
pozwalającanaprzekazywanieenergiiwobukierunkach.
Jednymzważniejszychwnioskówwynikającychzprowadzonychwspółcześnieba-
dańnaukowo-technicznychzwiązanychznapędemelektrycznymjestspostrzeżenie,
żeobiektemzainteresowaniainżynierówzajmującychsiępraktycznymwdrażaniem
nowoczesnychnapędówniemożejużbyćwyłączniesamamaszynaelektryczna.Uwa-
gatajestszczególnieważna,jeślimówisięopotrzebiedokonywaniaoptymalizacji
nowychrozwiązańkonstrukcyjnych,zwłaszczajeślidotyczytoilościzużywanejener-
gii,efektywnościjejprzetwarzania(czylisprawności),czyteżwielkościstratenergii
towarzyszącychrealizacjiprzyjętegoceluprzeznapędzanątakimnapędemmaszynę
roboczą.Bezuwzględniakonkretnychcechzewnętrznychurządzeńtechnicznychto-
warzyszącychpracysamejmaszynyelektrycznej,czytopostronieelektrycznej,czy
teżpostroniemechanicznej,niemożnabowiemmówićoukładzienapędowym.Dla-
tegocorazczęściejprojektowaniewspółczesnegonapęduelektrycznego,zoptymali-
zowanegodopracywkonkretnychwarunkach,polegajużnienadoborzeposzcze-
gólnychelementówtegonapęduwybieranychspośródkomercyjnychtyposzeregów
oferowanychprzezichproducentów,alenawspólnymdopasowaniuprojektówtych
elementówtak,byzapewnićjaknajlepszespełnienieprzyjętychkryteriówocenyja-
kościdocelowegorozwiązania.Rzadkosięzdarza,byrozwiązaniewykorzystującepo-
wszechniedostępnynarynkusilnikelektrycznywyposażonywseryjnieprodukowaną
przekładnię,zasilanyzuniwersalnegoprzekształtnikaenergoelektronicznego,wypo-
sażonegowsterownikzalgorytmemsterowaniapodlegającymprostejparametryzacji,
spełniałbardziejwyrafinowaneoczekiwaniaużytkownikówmaszynyroboczejztak
dobranymnapędem.
Szczególnieważnymobszaremzastosowańnapęduelektrycznegostająsięwspół-
cześniepojazdykołowe,poruszającesiępoutwardzonychdrogach(jezdniach),dotej
porypowszechniewykorzystującewcharakterzenapędusilnikispalinowe.Energia
potrzebnadoporuszaniasiępojazduczerpanajestwtedyzezbiornikaokresowonapeł-
nianegopaliwempłynnym.Tenrodzajmagazynuenergiinadalzapewnianajwiększą
mobilnośćpojazdu,naktórymzostałumieszczony.Energiaczerpanazeńjestzużywa-
nanarozpędzaniepojazdu(czylitajejczęśćjestprzekształcananaenergiękinetyczną,
proporcjonalnądomasypojazduikwadratujegoprędkości)oraznapokonywanieopo-
rówruchu(czylinapokryciestratenergiizwiązanychzsiłamitarciaróżnychczęści
układunapędowegopojazduosiebienawzajem,odkształceniamimiejsczetknięcia
sięobracającychsiękółpojazduzjezdniąorazoporówpowietrzaspiętrzanegoprzez
poruszającysiępojazd,zwyklenieliniowowzrastającychwrazzewzrostemjegopręd-
kości).Hamowaniepojazdu,czyliwytracanieuzyskanejwcześniejprędkości,odbywa
siędwojako:łagodnie-poprzezwykorzystanieistniejącychnaturalnychoporówru-
chu,uzyskanewwynikuzmniejszeniamomentunapędowegosilnika(nadalowartości
nieujemnej)poniżejaktualnejwartościmomentuoporowego,ewentualniewskrajnym
przypadkucałkowiteodłączenietegosilnikaodprzekładnipołączonejznapędzanymi
kołami(wysprzęglenietegosilnika),lubgwałtownie,wraziepotrzeby-poprzezuru-
chomieniedodatkowychspecjalnieskonstruowanychhamulcówciernych,wydatnie
zwiększającychoporyruchutegopojazdu.
