Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
ROZDZIAŁ1
–dobórcelowy,wówczasowyborzejednostekdecydujebadacz,opie-
rającsięnamerytorycznejznajomościproblematykibadawczej;tak
wyodrębnionapróbaniepodlegadziałaniuprawawielkichliczb;
–dobórlosowy–umożliwiastosowaniemetodstatystykimatematycz-
nejdownioskowania,podlegadziałaniuprawawielkichliczb(wrazze
wzrostemliczebnościpróbyrośniestopieńjejreprezentatywności).
PrawowielkichliczbworyginalnejwersjitwórcyJacobaBernoullego:
„łnajwiększygłupieczrozumie,żewiększapróbkaoznaczawierniejszeod-
zwierciedlenieprawdziwegoprawdopodobieństwawystąpieniadanegozdarzenia.”
Prawotooznacza,żeprzykładowo,imwięcejrzutówmonetązostaniewyko-
nanych,tymbardziejodsetekobuwynikówzbliżysiędo50%.Np.dlamiliona
rzutówpodziałnareszkiiorłybędziemniejwięcejrówny(+/-500tys.rzutów).
Jednostkastatystycznatoelementzbiorowości(inaczejobiektbadania),któ-
rypodlegabezpośredniejobserwacjilubpomiarowi.
Cechastatystyczna(inaczejzmienna)towłaściwośćzbiorowości,charakte-
ryzującapodmiotbadania.Inaczejmożnapowiedzieć,żetopodlegającaba-
daniuwłaściwośćjednostkistatystycznej.
Cechyoznaczamydużymiliterami(np.X,Y,Z,ł),zkoleiwartośćcechydla
konkretnejjednostki(np.jednostkionumerzei)oznaczamymałymiliterami
zindeksemdolnym(np.𝑥
𝑖,𝑦
𝑖,𝑧
𝑖,ł).
Wartościcechy,uzyskanezobserwacjilubpomiarów,nazywamywynikami
lubobserwacjami.
Badaniastatystycznesąźródłemdanych.Danestatystycznemożna
pozyskaćnapodstawie:
yBadaniapełnego(całkowitego,wyczerpującego)–obejmujeono
wszystkieelementyzbiorowościgeneralnej,np.NarodowySpisPo-
wszechnyLudności,rejestracjaurodzeń,rejestracjazgonów,obli-
czenieśredniejocendlawszystkichstudentówWSEI;częstosąone
kosztowne,aczasamiwręczniemożliwedowykonania.
yBadanianiepełnego(częściowego,niewyczerpującego)–obejmuje
onotylkoczęśćpopulacji;rozróżniasięwśródnichbadania:
–ankietowe–polegająnazbieraniuinformacjiwokreślonejgrupie
zapomocąformularza,
–monograficzne–polegająnawyczerpującejobserwacjinp.grupy
społecznej,wsi,miasta(przykładowobadaniewarunkówżyciapew-
nejgrupyrodzinwokreślonymmomencielubokresie),
–reprezentacyjne–najbardziejwartościowezpunktuwidzenia
statystyki,ponieważpozwalajązdużymprawdopodobieństwem
