Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
SŁOWOWSTĘPNE
Kontrowersyjnaibyćmożedlawieluzagadkowatezaksiążkizawartawty-
tulemożesugerować,żejejautorzysązdania,iżemigracjapoakcesyjnajesttą
ostatniąimieszkańcyPolskiniebędąjużwogólemigrować.Nicbardziejmyl-
nego.Pytaniezawartewtytuledotyczyraczejformuływyjaśnieniazjawiskami-
gracjipoakcesyjnych,jegowarunkówwyjściowychikonsekwencji.Sugeruje,że
nigdywcześniejniewystąpiłyaniteżprawdopodobnienigdypóźniejniepojawią
sięwarunkidoodpływutzw.nadwyżkidemograficznej,będącejdorozszerzenia
UniiEuropejskiejw2004roku,jaksądzimy,czynnikiemhamującymprocesy
modernizacyjnewPolsce.
ObrazmigracjipoakcesyjnychzPolskiniebyłbypełnybezuwzględnienia
perspektywymigrantówzaangażowanychwtenproces.Ichzachowania,strate-
giedziałańorazmechanizmynimirządzącewydająsięodmienneodpodejmowa-
nychwcześniejprzezichpoprzedników,przedwstąpieniemPolskidoUnii.
Wzwiązkuztymzadajemywksiążcezasadniczepytania:Czymigracjepo-
akcesyjnezPolskisąfenomenemunikatowym?Wjakimstopniuodróżniająsię
innychformmigracji,rozpowszechnionychwokresietransformacjisystemowej
wPolsce?Czybędątaktrwałe,abyuzyskaćstatus„emigracjiostatniej”?Wja-
kimstopniumogąibędąsprzyjaćmodernizacjiPolski?
Książkaskładasięzpięciuuzupełniającychsięwzajemnieczęści.
Częśćpierwszatworzypodstawyteoretyczneiramykoncepcyjnesłużące
wyjaśnieniumigracjipoakcesyjnychzPolskiwodniesieniudoprzemianstruk-
turalnychpolskiejgospodarki(wperspektywiedługiegotrwania),mającejdługie
tradycjepielęgnowaniasektorapółnaturalnego,będącegoswoistąprzechowal-
niąnadwyżekdemograficznych.Wtejczęściksiążkipytamy,dlaczegojeszcze
niezaistniaławPolsce„emigracjaostatnia”podobnadotejwkrajachpołudnia
EuropyczyIrlandii,któramogłabyprzyczyniaćsiędoukorzenianiaprocesów
modernizacyjnychpoprzeztrwałyodpływtrudnychdozagospodarowaniazaso-
bówpracy.
Częśćdrugastanowipróbęwyjaśnienia,dlaczegomigracjezPolskiokre-
sutransformacjisystemowejniemiałycharakteruemigracjiostatniej.Zgodnie
zpodstawowąhipotezątejczęściksiążki,migracjeokresutransformacjisyste-
mowejbyłyzbytkrótkotrwałe,abymogłyspowodowaćtrwałe„rozgęszczenie”
(odang.crowding-out),opróżnienierynkupracyznadwyżkidemograficznej,
służąceniezbędnymzmianommodernizacyjnymwgospodarce.
Wczęścitrzeciejstaramysięodpowiedziećnapytanie,czyproces„emigracji
ostatniej”rozpocząłsię1maja2004roku,wrazzewstąpieniemPolskidoUnii
Europejskiej,czymożewcześniej,azniesieniewobecPolakówbariermobilności
wewnątrzeuropejskiejtylkosprzyjałojegoumasowieniuwstosunkowokrótkim
czasie.
Częśćczwartazawierapróbęodpowiedzinapytanieofenomenmigracjipo-
akcesyjnej.Tutajpytamyoto,wjakimstopniumigracjapoakcesyjnaróżnisię
odmigracjiprzedakcesyjnejwodniesieniudocechmigrantówzaangażowanych
