Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Zakresrozumieniaistotybezpieczeństwawiążesięściślezproblemamizagro-
żeń.Możnaprzyjąćzałożenie,żewystępujemiędzynimikoherencjapowodu-
jąca,iżcharakteriskalazagrożeńmająwpływnastanbezpieczeństwadanego
podmiotu(człowieka,grupyspołecznej,narodu,państwaitd.).Zkoleipotrzeby
wtymzakresiewarunkująsposobyimetodydziałań(ochronabezpieczeństwa),
którychcelemjestdoprowadzaniedostanubrakulęku,dospokojuorazpewno-
ścirozwoju.JakwskazujeFranz-XaverKaufmann,zagrożeniemjest„możliwość
występowaniajednegoznegatywniewartościowanychzjawisk”1.Niewchodząc
wszczegółowerozważania,możnastwierdzić,żetworzącogólnąteoriębezpie-
czeństwanależyuwzględnićtetrzygłówneobszaryproblemów(potrzeb,zagro-
żeń,stanubezpieczeństwa)ściślezesobąpowiązanych.Aktualnarzeczywistość
wwymiarzemiędzynarodowym,regionalnym,narodowymczylokalnymjest
podkażdymwzględemskomplikowana,wywołującaciągłezagrożenia.Dlatego
teżmetodologiabadańnadbezpieczeństwemmusibyćwielokierunkowaoraz
komplementarna.Autorzywrożnychpropozycjachklasyfikacyjnychwymieniają
pokilkanaścierodzajówbezpieczeństwa.Jednymznichjestbezpieczeństwo
wewnętrzne;wdokumentachUniiEuropejskiejużywasięgonaokreśleniecało-
kształtuproblematykistabilnościstosunkówwewnętrznychwposzczególnych
krajachczłonkowskichiwramachstrukturunijnych.Przyjmowanejestdośćczę-
stodwojakiepojmowaniebezpieczeństwawewnętrznego:wszerokimiwąskim
zakresie.Todrugieujęcieodnosisiędopodstawowych(tradycyjnych)funkcji
państwa:ochronyterytorium,porządkupolityczno-ustrojowego,stabilnościspo-
łecznejorazzapewnieniapoczuciabezpieczeństwaobywateli(ochronażycia
izdrowia).Natomiastzakresszerokibezpieczeństwawewnętrznegowykracza
pozainstytucjepaństwa,gdyżwywodzisięzduchaliberalizmu,atakżeprzyj-
mujeglobalny(ponadpaństwowy)charakterwynikającyzróżnychponadnarodo-
wychformmiędzynarodowegowspółdziałania.Wtakimjegorozumieniumieści
sięwszelkaaktywnośćspołecznaikulturowaludzi(m.in.działalnośćorganizacji
pozarządowych),codeterminujepojawianiesięproblemówprywatyzacjibezpie-
czeństwaorazbezpieczeństwaspołecznościowego.
Zewzględunaglobalizacjężyciagospodarczego,społecznegoipolitycznego
zrodziłysięzagrożeniaowymiarzeglobalnym(np.terroryzm,kryzysygospodarcze,
1F.X.Kaufamann,SicherheitalssoziologischesundsozialpolitischesProblem,Stuttgart1970,
s.167,cyt.za:R.Zięba,Instytucjonalizacjabezpieczeństwaeuropejskiego,Warszawa2004,s.28.
7
