Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niecomedycznychszczegółów–wymieniłobjawy
obserwowaneuchorych;„Gorączkitegoroczne
Warszawskiezaczynałysięzwyczajnieodciężkiegogłowy
bolenia,zciężkiemosłabieniemzarazzpoczątku,
womitynibywpacyencieprzynaglaiąc,pulssłaby
yczęstysprawując,ciałoniebarzonibypowierzchu
paląc,ięzykiednaksuchy,yboleściokołobiodrow
czyniąc,awkrotcegłuchościąyszaleństwemzmysły
przyciskaiąc”[8].Chorzyskarżylisięteżna„ściśnienie
serca”,bólewokolicachbioder,męczyłaichbiegunka,
mielitrudnościzoddychaniemioddawaniemmoczu,
wkońcudochodziłykonwulsje,zimnepoty,awkrótce
następowałaśmierć.
Wkronikach,takżewpracachmedycznych,rzadko
wymienianonazwychoróbpowodującychmór.Oprócz
czarnejśmierci(dżumy),któradawałacharakterystyczne
objawy,niekiedywspominanooangielskichpotachalbo
zgniłejfebrze(tyfusieplamistym?),francuskiejchorobie,
czylifrancy(kile),ospieiinfluenzie.Najczęściejjednak
doXVIIIwiekuepidemienazywanopoprostumorem,
zarazą,dżumąalbopowietrzem.DopierowXIXwieku
odkryciazzakresubakteriologiiumożliwiływyjaśnienie
przyczynchoróbmorowychiułatwiłyichrozróżnienie,
awwiekuXIXiXX–odkryciazzakresuhigieny,
szczepieniainowelekipozwoliłynawalkęztymi
chorobami.Zanimtojednaknastąpiło,funkcjonowało
wieleróżnychpoglądównatematmoru.Immniej
wiedzianoochorobie,tymbardziejtajemniczasię
wydawała,takżewjejpojawieniusiędoszukiwanosię
udziałuczynnikównieziemskich.Takasytuacjaskłaniała
dosnuciadziwnychiryzykownych,zdzisiejszegopunktu
widzenia,hipotezdotyczącychpochodzeniainatury
moru,atakżesposobówzapobieganiaileczenia.
Czymjestmór?
Czymjestmorowepowietrze?Natopytaniedługonie
