Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dozachwyceniapowietrzaizdyspozycjiciałich,iteż
proptercuriositatem
[ciekawości]ichibiegania
bezpiecznegodokościołów.Przetonajlepiejtegadzinę(!)
zdomuwysłać,chceszli,abycięniezaraziła”–radził
siedemnastowiecznymedyk,którypodczasmoru
panującegow1623rokuweLwowiestracił„miłą
małżonkęicórkęKatarzynę”[18].
Podobniedziecimiaływciałachdużowilgoci
i„gorącości”,anadodatekcechowałajeskłonność
do„nieporządnegożycia”,łatwowięcpadałyofiarą
zarazy.Natomiastciężkopracującyfizyczniechorowali,
dlategożemusieliczęściejoddychać,aprzeztowdychali
więcejnieczystegopowietrza.Szukanoteżinnych
czynnikówwpływającychnapodatnośćlubodporność
nazarazę.WedługUmiastowskiegobyłato„sposobność
ciałakuzachwyceniupowietrzamorowego”.Mogłatobyć
jakaśutajonawada,powodująca,żeserceniebyłozdolne
doodpędzaniaodsiebieszkodliwychjadów.
Niecoinnepredyspozycjedozachorowaniawymieniali
medycywXVIIiXVIIIwieku.Wedługnichwiększą
skłonnośćdozapadanianachorobymieliludzieotyli,
krwiści,bojaźliwi,ubodzyiniezachowującywłaściwej
diety(zamałopokarmówroślinnychikwasów,natomiast
zadużomięsa,ryblub„zepsutegochleba”).Bardziej
odpornenazakażeniemiałybyćnatomiastosoby
cierpiącenahemoroidy,chroniczneowrzodzenia,
wysypki,chorobyweneryczne–awięcci,uktórych
występowałyobjawypodobnedosymptomówzarazy
(wysypki,wrzody,krwawienia).Rzadziejzarażałysięteż
osobystosującemetodyleczniczeułatwiającepozbycie
sięchorobyzorganizmu,naprzykładśrodki
przeczyszczającelubtzw.zawłoki.Byłytotaśmylub
sznureczkiprzeciągniętepodskórąwceluwywołania
ropieniaitymsposobemodciągnięciajaduchoroby
odnarządówwewnętrznych.Niezbytczęstomieli
chorowaćmelancholicyicierpiącynakamienie