Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
HISTORIAEPIDEMIOLOGIIPOLSKIEJ
JózefPiotrKNAP
HEpidemiologia,jednaznajstarszychnaukmedycznych,przechodzi[ż]
okresswegoponownegorozkwituidynamicznegorozwoju,
któregotempozaskakujezarównoogółświatamedycznego,
jakiogółspecjalistówwtejdziedzinie”
.
JanKarolKostrzewski(1973)
Odwieków,odswychnarodzinażpodziś,medycynaogniskowałaswojewysiłki,
ikoncentrowaćjebędziezawsze,nagłównych-wdanejepoce-zagrożeniachdla
zdrowiaiżycialudzi.Przezsetkilatodjejzaraniabyłytogłównieepidemicznechoroby
zakaźneszerzącespustoszeniewśródpopulacjiinękająceludnośćwpostaciendemii.
Epidemiologia(takjeszczewówczasnienazwana),rodziłasięrazemzmedycyną,
jakorodzajrozumowania.
Epidemiologiajakonaukawyrosłabowiemprzedwiekamiztrwożnej,aleipobudzającej
dodziałańprofilaktycznychileczniczych,usystematyzowanejobserwacjiśmierciono-
śnychepidemii.Takąwłaśnieformęracjonalnegooglądurzeczywistościpołączonego
zdociekaniemprzyczynchoróbpojawiającychsięmasowoiczęstoHudzielającychsię”
odczłowiekalubzwierzęcianaczłowieka,nadałepidemiologiiporazpierwszyHippo-
krateszKos(460−370p.n.e.),uważanyzatwórcęnietylkoepidemiologii,lecztakże
naukowej,opartejnaracjonalnychprzyczynach,medycyny.Współczesnywielkimfilo-
zofomgreckim:Demokrytowi,Sokratesowi,Platonowi,i−jakwiemydziś−znającyich
dorobek(iviceversa-cytowanywichdziełach,np.DialogachPlatona),wprowadziłprzy
łożuchoregozasadyracjonalizmuiobiektywizmupoznania,aprecyzyjnąmistrzowską
obserwacjęwzbogaciłozasadyprzyczynowości,uogólnianiaimyśleniaprzezanalogię.
RzeczywistypoczątekepidemiologiistanowiłydwadziełaHippokratesa:Opowietrzu,
wodachiokolicach,wyrażającejegoudokumentowanypoglądowpływieczynników
środowiskowych,aleiuwarunkowańpłynącychzdostosowaniasięcechosobniczych,
16
