Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
-pruskiej.Ztejprzyczynypowieśćniebudziinteresuinieumieściłemjej
wzbiorzeogólnym
8
.
Dokonanątuprzezautoraflpersonalizację”kryptopowstańczej
tematykiopowiadaniadookreśliłpóźniejKrzyżanowski,opierając
sięnaWspomnieniachzroku1863i1864JanaNałęczaRostworow-
skiegoorazWspomnieniachsierżantalegiicudzoziemskiejHenryka
Sienkiewicza(stryjecznegobratapisarza)
9
.otóżtedwiepamiętni-
karskierelacje,pochodzącezkręgubliższejidalszejrodzinySien-
kiewicza,pozwalająnasformułowaniehipotezy,zgodniezktórą
jakopunktwyjściadlawojennychperypetiibohaterówSelimaMirzy
posłużyłybiografiedwuautentycznychpostaci—ZdzisławaDmo-
chowskiego,którypoległwpowstaniustyczniowym,orazKazimie-
rzaSienkiewicza,którysiedemlatpóźniejzginąłweFrancjipod
orleanem,walczącwlegioniealgierskim.Pierwszyznichbyłbra-
temciotecznym,drugi—rodzonym,starszymbratemautoraHani
10
.
Mimotakkonkretnego—wydawaćbysięmogło—biograficz-
negopodłożautworuwłaśnieniedostatekautentyzmuzwykłwska-
zywaćSienkiewiczjakopowódswegoniezadowoleniazostatecz-
negokształtuSelima.flRozumiecie—pisałodnośniedofrancuskich
realiówopowiadaniawcytowanymjużliściedoHorainazkońca
1876roku—żeanitambyłem,aninicniewidziałem,aniznam
kraju,słowem,wyssałemwszystkozpalca”
11
.Nieoznaczatojed-
---
---
---
---
---
8
Tenże,Listy,t.5,cz.1,oprac.,wstępiprzyp.M.Bokszczanin,Warszawa2009,
s.487(listdoM.Śliźniównyz15XII1910).Zob.J.Krzyżanowski,HenrykSienkie-
wicz.Kalendarzżyciaitwórczości,Warszawa1956,s.56(dalejjakoKalendarzżycia
itwórczości);tenże,TwórczośćHenrykaSienkiewicza,Warszawa1976,s.58–59.Notabe-
newdrukowanymwówczasnałamachflKurieraWarszawskiego”(od27paździer-
nika1910)WpustyniiwpuszczypowstańcemstyczniowymuczyniłSienkiewiczojca
StasiaTarkowskiego.
9
J.NałęczRostworowski,Wspomnieniazroku1863i1864,Kraków1900,s.25,
31;H.Sienkiewicz,Wspomnieniasierżantalegiicudzoziemskiej,Warszawa1914,s.8,55.
10
J.Krzyżanowski,HenrykaSienkiewiczażywotisprawy,Warszawa1973,s.18;
tenże,TwórczośćHenrykaSienkiewicza,s.59.Zob.teżT.Bujnicki,Pierwszyokrestwór-
czościHenrykaSienkiewicza,Kraków1968,s.110–111;H.Markiewicz,Sienkiewicz
Henryk[biogram],w:Polskisłownikbiograficzny,t.37,Warszawa–Kraków1996–1997,
s.203;J.Płonka,dz.cyt.,s.166,przyp.11.
11
H.Sienkiewicz,Listy,t.1,cz.2,s.384.
18
