Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
31
wielokrotnie-choćbywewspomnianymjużzakończeniuBa-
dańdotyczącychrozumuludzkiegoczywpublikowanymtuese-
juOuprzedzeniachmoralnych37.Takimpozornieracjonalnym
twierdzeniemjestwekonomiiutożsamieniebogactwazilością
pieniądzakruszcowegoczyprzekonanie,żehandelmiędzyna-
rodowyopierasięjedynienakonkurencji,coprowadzidopań-
stwowegoprotekcjonizmu.Przeciwstawiającsiępierwszemu
ztychbłędów,przesądowimerkantylistycznemu,Humezrów-
nujebogactwozpracą,przedsiębiorczościąiilościątowarów.
Poprawasytuacjigospodarczejpowinnapolegaćnienagro-
madzeniukruszcu,alenazwiększeniuprzedsiębiorczościoraz
zagwarantowaniuswobodnegoobiegupieniądzaprzezzniesie-
niebarierhandlowych.nWłaściwierzeczujmując-rozpoczyna
Humejedenzesejów-pieniądzniejestprzedmiotemhandlu,
leczjedynieinstrumentem,codoktóregoludziezgodzilisię,
żeułatwiawymianęjednegotowarunainnytowar.Niejeston
kołemnapędowymhandlu,leczoliwą,którasprawia,żeruch
owychkółjestbardziejpłynnyiłatwy”38.Właściwąmiarąilości
pieniądzajestjednaknietyleilośćkruszcuwdanymkraju,ile
ilośćobecnychwnimtowarówipracy.Dlategoteżzjednejstro-
nyHumeprzeciwstawiasięmerkantylistycznemuprzekonaniu,
żekruszecstanowiwartośćsamąwsobie,zdrugiejwystępuje
przeciwkodominacjipieniądzapapierowego,któregonadmiar
prowadzidozwiększeniapodażypieniądzaiwzrostucen,co
możemiećzłeskutkidlapozycjipaństwawmiędzynarodowej
wymianiehandlowej.Skorojednakpieniądzniejestnkołemna-
pędowymhandlu,leczoliwą,którasprawia,żeruchowychkół
jestbardziejpłynnyiłatwy”39,zwiększenieilościpieniądzanie
37Dokładniejszeomówienieróżnychprzejawównentuzjazmu”przedsta-
wiłHumewesejuOzabobonieiegzaltacji.
38DavidHume,Opieniądzu,s.229tegotomu.
39Tamże.
