Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
wał,aniniepragnął.Możemywyrządzićkrzywdęprzezprzeoczenie,przez
niewiedzę,brakczasu,nadzespołowość,raczejprzezzaniechanieibrak
środkówostrożnościniżświadomieicelowo.Skarlaławyobraźniamoralna
możepomniejszaćskalęmożliwychkonsekwencjinaszychdziałań.Może
takżeodebraćmoctymkilkufundamentalnym,wypróbowanym,godnym
zaufaniazasadometycznym,którestanowiąotożsamościdziennikarstwa
jakozawodu,iktórewzasadziesąpowszechnieuznawaneprzezludzime-
diów.Jednaktoetycznewyposażenie–kodeksyetykidziennikarskiej–któ-
rychwiększośćprzedstawicieliśrodowiskaprzestrzega,najwyraźniejniejest
przystosowanedoogromnejmocyoddziaływaniawspółczesnychspołecz-
nychśrodkówprzekazu.
Wrozdzialedrugimpoddanoanalizie,wwymiarzehistorycznym
iwspółczesnym,konceptualizacjędziennikarskiegoprofesjonalizmu,wyko-
rzystującnarzędziabadawcze,jakieoferujeteoriakomunikowaniaimedio-
znawstwa,dlawyjaśnieniaizrozumieniatożsamościzawodowejdzienni-
karzyiwyznawanychprzeznichpoglądówiprzekonań.Wrozdzialetym
weryfikacjipoddanodwaproblemybadawcze:1)jakiesąatrybutyikryteria
dziennikarskiegoprofesjonalizmuoraz2)czywidocznejestodchodzenieod
tradycyjnierozumianegoprofesjonalizmunarzecztworzeniarólzawodo-
wych?
Profesjonalizmoznaczałprzedewszystkimfakt,żedziennikarstwowy-
pracowałostandardyDsłużbyspołeczeństwu”.Przyczymdziennikarzmiał
służyćcałemuspołeczeństwu,anieinteresomjednostekigrup.Ideologia
służbyspołeczeństwuwiązałasięzkatalogiemwartościistandardamikwali-
fikacyjnymistanowiącymiodziennikarskichkompetencjachwarsztatowych
imerytorycznych.Tenmodelprofesjonalizmupojawiłsięwpołowielatczter-
dziestychXXw.,kiedytoKomisjaWolnościPrasywUSAsformułowałate-
oriętzw.społecznejodpowiedzialnościprasy.Wnastępnychlatachwiększość
dziennikarzyimedioznawcówuznałatenmodeldziennikarstwazastabilny
itrwały.Składałysięnańtakiezasady,jak:obiektywizm,unikaniestronniczo-
ści,publikowanieinformacjinapodstawiejejistotnegokryteriumspołecznej
ważności,koniecznośćustaleniaiprzekazywaniaprawdyorazprzewidywania
konsekwencjipublikacjimateriałuprasowego,unikaniewyrządzaniakrzyw-
dy,potrzebaciągłegosamokształceniasię,koniecznośćrozgraniczeniamiędzy
opiniąpublicznąapopulistyczną,odwagaprzyznaniasiędobłędu,odpowie-
dzialnawolność,uczciwość,poszanowaniedrugiejosoby.
Takrozumianakoncepcjaprofesjonalizmuokazałasięformułąprzejścio-
wąiefemerycznąwhistoriidziennikarstwa.Epokątrwającąniecoponad
życiejednegopokolenia.Paradygmatsłużbyspołeczeństwuzostałwyparty
przezdeterminizmrynkowy.