Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
1.Indywidualneuwarunkowaniazachowańetycznychwpracy
Idealizmirelatywizm
Idealistamyślioczłowieku,żejestdobry
.Realista—że
powinienbyćdobry
.
JanStępień
Głównąchorobąnaszychczasówjestintelektualny
imoralnyrelatywizm.
KarlPopper
Dozasadmoralnychuznanychzanajbardziejistotnewbadanichetyki
biznesuiodgrywającychznaczącąrolęwregulacjietycznychzachowań
organizacyjnychzaliczasięidealizmirelatywizm.Sątoideologienajczę-
ściejbadanewodniesieniudozachowańetycznychworganizacji.FOr-
SytH(1980)podkreśla,żespośródwielumożliwychidostępnychfilozofii
moralnychnakontinuumidealizm—relatywizmmożnasklasyfikować
większośćludzi.Idealistęcharakteryzujesilnawiarawistnienieuniwer-
salnychnormmoralnych.Uwzględniaondobroinnychoraztroszczysię
onie.FOrSytH(1980,s.176)definiujeidealizmjakojednostkowąwiarę
wto,żeDpożądanystanrzeczyzawszemożezostaćosiągniętypodwa-
runkiempowzięciasłusznegodziałania”.
NiemieckifilozofImmanuelKant(1724—1804)opracowałlistępro-
stychreguł,któreczłowiekpowinienbraćpoduwagę,podejmującdecy-
zjeetycznye.Kantprzekonywał,żemoralnepowinnościlubimperatywy
sąkategoryczne,należywięcbezwzględnieichprzestrzegaćipodążaćza
nimi.Jednostkawinnazawszerobićto,couważazamoralniesłuszne,
bezwzględunakonsekwencje.Niezależnieodskutków,dojakichprowa-
dzićbędziezachowanieczłowieka,jegoobowiązkiemjestprzestrzeganie
uniwersalnychzasadetycznych.ZgodniezpoglądamiKanta,Dto,cojest
słusznedlajednego,jestsłusznedlawszystkich”(za:JOHNSON,2006,s.8).
Każdorazowoprzedpodjęciemdecyzjiwkwestiachetycznych,atakże
innych,trzebazadaćsobiepytanie,czychcielibyśmy,abyinniteżtak
postąpili?Jeśliodpowiedźjestpozytywna,dokonanywybórjestsłuszny
iusprawiedliwiony.
Dlarelatywistynatomiasttypowyjestpogląd,żeniemażadnych
uniwersalnychnorm.ZdaniemFOrSytHA(1980,s.175),relatywizmto
właśnieDpoziomodrzuceniaprzezjednostkęuniwersalnychnormmoral-
nych”.Wedługrelatywistyzachowaniejestuwarunkowanesytuacyjnie,
uważaonwięc,żenormypoprostumogąsięzmieniać.Podczasgdyide-
alizmoznaczawiaręwjedensłusznysystemnormmoralnych,odktórego
niemawyjątków,relatywizmzakładawzględnośćmoralnościiistnienie
różnychpodejśćdodanejkwestiietycznej,wzależnościodkulturyczy
danegosystemuspołecznegolubsytuacji,wjakichproblemtenjestroz-
patrywany(por.ZAOrSKI-SIKOrA,2007).
