Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DorotaFox
„Ajasobieśpiewam,ajasobiegram…”
Piosenkajakoformarytualizacjicodzienności
Chaotycznytokcodziennościpróbujemyuporządkować,toczącnasze
życiewrytmieróżnychpowtarzalnychzachowań,drobnychperformansów
mniejlubbardziejuświadamianychsobie,acozatymidzie-znaczących.
Metaforycznieokreślamyje,cojestjużdośćpowszechnąpraktykąjęzykową,
mianemrytuałów.Chciałabymdowieść,żepiosenka,nietylkojakoforma
współczesnejmuzykipopularnej,alejednazwielupraktykcodziennego
życia,dasięująćwkategorierytualizacji.Rytualizacjipojmowanejzarówno
wtradycyjnymidośćwąskimznaczeniujakoznacząceimocnosforma-
lizowanedziałania,manifestująceliminalnedlaczłowiekadoświadczenia,
którychniemożnawprostysposóbzracjonalizować,odwołująsiębowiem
dowyższegoporządku,jakkolwiekbyśmygonieokreślali:Tajemnicy,Tran-
scendencji,aletakżerytuałuujmowanegometaforyczniejakomatrycowa-
nieprzeżyćiemocji,którymczłowiekpragnienadaćcharakteruniwersalny
iktóre,choćprzeżyteosobiście,pragniedzielićzinnymi1.
1PrzeglądróżnychujęćrytuałuirytualizacjizaprezentowanywzbiorzeRytuał:prze-
szłośćiteraźniejszość,podred.M.FilipiakaiM.Rajewskiego,Lublin2006,uświadamia
nietylkowielośćdefinicjirytuałujakopojęciaoperacyjnegosłużącegodoopisuianalizy
rozmaitychzjawiskspołecznych.Autorzyumieszczonychwtomiepracpotwierdzająjego
funkcjonalność,cojednakzmuszadowyboruokreślonegostanowiska.Naużytekzaprezen-
towanychwniniejszejpracyrozważańprzyjmujemy,żerytuałjestsystememkomunikacji
posługującymsięśrodkamisymbolicznymi(słowami,gestami,przedmiotami,mającymi
zarównokonkretny,jakimetaforycznycharakter),służącymdowyrażaniawróżnegorodza-
judziałaniachpodstawowychdlawspólnotywartościodużejsileafektywnej(jakproponuje
VictorTurner,ClaudeRivière).Możebyćonrozmaiciesfunkcjonalizowany,zarównojako
narzędzieprzystosowawcze(ClifordGeertz),zachowawcze,jakitransformatywne.
