Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZEDMOWA
Oddawnaplanowałemzwięzłeprzedstawienieteoriimonetarnej,ze
szczególnymuwzględnieniemetycznychiinstytucjonalnychaspektów
produkcjipieniądza.Pieniądzibankowośćtonajczęściejporuszanete-
matywekonomii.Mamjednaknadzieję,żemojaprezentacjawniesiecoś
nowego,ponieważzawieratrzyelementy,którychwcześniejniekojarzono
wjednejpracy.
Popierwsze,wanaliziepieniądzaibankowościwmojejksiążceod-
wołujęsiędotradycjirealizmufilozoficznego.Wielkimprekursoremtego
podejściabyłżyjącywXIVwiekumatematyk,fizyk,ekonomista,biskup
MikołajzOresme,którynapisałpierwszywhistoriitraktatnatematin-
flacjiiwrzeczywistościpierwszytraktatdotyczącytegoekonomicznego
problemu.Oresmezajmowałsięwyłączniepsuciempieniądza,formąin-
flacji,którawspółcześnieniemaznaczenia.Zasady,którymiposługiwał
sięwswoichbadaniach,sąjednaknadalaktualne.Wczasachnowo-
żytnychdziełoOresmeznalazłoswojepotwierdzeniewpismachszkoły
austriackiej.
Austriackateoriabankowościipieniądzadekretowegostanowidrugi
elementnaszejanalizy.Szkołaaustriackajestznanajakoorędowniczka
realistycznejtradycjiwekonomiiiobrończynipolitykiwolnorynkowej.
Siedempokoleńekonomistówaustriackichwyjaśniało,dlaczegoprawa
własnościprywatnejstanowiąpodwalinywspółpracyspołecznejwpraw-
dziwieludzkiejgospodarce.Podkreślalioni,żenaruszanieprawwłasności
przezjednostkiirządyprzynosiefektyprzeciwnedozamierzonych.Nie
godzilisięnażadnewyjątkiwdziedziniepieniądzaibankowości,po-
kazując,żebezprywatnejinicjatywyijejkorelatu–odpowiedzialności
osobistej–produkcjapieniądzaulegawynaturzeniu,stającsięnarzędziem
wyzysku.Tylkowolneiodpowiedzialneinicjatywyosóbprywatnych,
zrzeszeńiprzedsiębiorstwmogąstworzyćinstytucjemonetarne,które
przynosząkorzyścispołeczeństwuijegoczłonkom.
Trzecimelementemcharakteryzującymnasząprezentacjęjestanali-
zaetykipieniądzaibankowości,odpowiadającascholastycznejtradycji
świętegoTomaszazAkwinuiMikołajazOresme.Scholastycypróbowali
