Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Produkcjapieniądzaasprawiedliwość
XXI
iduchowegopunktuwidzenia,aleszybkoznikaznaszegointelektualne-
goradaru,jeślipatrzymynapieniądzeibankowośćtylkoprzezpryzmat
makroekonomii.
Wreszciewłaściwieniewielepracpodejmujepróbypołączeniakategorii
ekonomicznychimoralnych.Znacznaczęśćautorówalbonieoceniain-
stytucjimonetarnych,albokrytykujejenagrunciemoralnym,niemając
gruntownejwiedzywdziedzinieekonomii.Tenostatnimankamentjest
niestetyszczególnieszerokorozpowszechniony,nawetwśródzaangażo-
wanychipełnychdobrychchęciteologóworaznauczycielietykibiznesu.
Podkreślmy,żebraktenodnosisięzwłaszczadomoralnychaspektów
nowoczesnychinstytucjimonetarnych,główniebanków,bankówcentral-
nychipieniądzapapierowego.Bibliadajeraczejjasnewskazówkimoralne
odnośniedoprodukcjipieniądzawczasachstarożytnych,wszczególności
jeśliidzieobiciezłotychisrebrnychmonet7.Podobnieśredniowieczni
scholastycyrozwinęligruntownądoktrynędotyczącądawnychsposobów
wytwarzaniapieniędzy.WDemoneta,pierwszymnaukowymtraktacie
natematpieniądza,MikołajzOresmedokonałistotnegoprzełomuiza-
warłwielenadalaktualnychspostrzeżeń8.Wcześniejdotychproblemów
odnosiłsięUrządNauczycielskiKościoła,wszczególnościQuanto(1199)
papieżaInnocentegoIII,wktórympotępionopsuciemonetwytwarza-
nychzkruszcówszlachetnych.
Lukapojawiasię,gdyzajmujemysięwspółczesnymiwarunkami.Dawne
zasadybiciamonetnierozwiązująproblemów,przedktórymistajemywdobie
pieniądzapapierowego.Byćmożetutajtkwigłównypowódtego,żewspół-
cześnipapieże,wprzeciwieństwiedoswoichśredniowiecznychpoprzedni-
ków,nieustosunkowująsiędoinstytucjimonetarnychnaszychczasów.
Wksiążcetejstaramysiępokazaćwagętegozagadnienia.Naszewy-
jaśnianiebędziekoncentrowaćsięwokółekonomiiprodukcjipieniądza9.
7Zob.przeglądw:RousasJ.Rushdoony,HardMoneyandSocietyintheBible,[w:]
GoldIsMoney,red.HansSennholz,Westport1975.
8Zob.NicholasOresme,ATreatiseontheOrigin,Nature,Law,andAlterations
ofMoney,[w:]TheDeMonetaofNicholasOresmeandEnglishMintDocuments,wyd.
CharlesJohnson,London1956.
9Przekonanie,iżczynnikiekonomicznemusząbyćuwzględnianewrozważa-
niachmoralnych,niejestobcemyślichrześcijańskiej.Omówieniescholastycznejdok-
trynyDdobrawspólnego”izwiązanegozniąproblemumierzeniawartości,zob.Jacob
Viner,ReligiousThoughtandEconomicSociety,DHistoryofPoliticalEconomy”,10,1
(wiosna1978),s.50–61.Etyczneimplikacjenaukspołecznych,zwłaszczaekonomii,
zostałyostatniobardzożywoprzedyskutowanew:LelandB.Yeager,EthicsasSo-
cialScience:TheMoralPhilosophyofSocialCooperation,Cheltenham2001.Istnienie
