Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Poziomykomunikacyjnewopisieetycznych…
15
możnaokreślićwsposób,wjakitoprzestawiłamprzedchwilą.Można
byzapytać,jakicelpełniomawianawypowiedźwobecosobydeprecjo-
nowanej?Trudnooczekiwać,żepodzieliocenęiemocjenadawcy.Raczej
jezignorujealbosięimprzeciwstawi.Możnachybajednakprzyjąć,że
sposóbodbioruwypowiedziprzezosobędeprecjonowanąniejestprzez
nadawcębranypouwagę.
Rozważmyjeszczejedenprzykład.Uczestniczyłamkiedyśwsemi-
nariumpodyplomowym.Osobaprowadzącaseminariumkilkakrotnie
wciągusemestruprzekazywałanamnastępującykomunikat:
trzygrupyseminaryjne.ProfesorAwybrałsobienajlepszych.
Ztych,którzyzostali,profesorBwybrałsobienajlepszychześred-
nich,amniepozostalinajgorsiimuszęsięzwamimęczyć.
Niewiem,jakabyłaintencjapanidocent.Możeniechciałanasświa-
domiezranić,możechciałasiętylkoposkarżyć.Jejzachowanieświad-
czyłojednakozupełnymnieuwzględnianiunaszychuczuć,jakiebu-
dziłajejwypowiedź.Tuniebyłoinnychodbiorców,więcnapodzielenie
przeztychżenegatywnychodczućnadawczyniniemogłaliczyć.Można
przyjąć,żewyrażenieintencjibyłodlaniejcelem,aoczekiwaniawobec
odbiorcyniebyłyokreślone.Tegotypuzachowaniakomunikacyjnena-
ruszajązasadę:uMówićtak,abypartnerzyczulisiębezpiecznieimieli
świadomośćakceptacji”(Puzynina,Pajdzińska1996).
Obserwacjaróżnychsytuacjikomunikacyjnychpoucza,żesposób
formułowaniaprzekazówkomunikacyjnychdajepowóddokonfronto-
waniaichzzasadamietykisłowa.Iznówprzedstawiętylkozaryspro-
blemu,ponieważwyczerpanietematuwymagałobybardziejwnikliwych
badań.Popatrzmynajpierwnakwestięwyrażaniaocennegatywnych.
Przyjmijmy,żeichwyrażanieniemusinaruszaćzasadetykisłowa.Pod-
stawowąkwestiąjesttuuwzględnieniegranicymiędzykrytykąaagresją.
Porównajmy:
1.Nieudałcisiętenrysunek.Kolorynieźledobrane,aleproporcje
postaciniecozachwiane.
2.Alezciebiefajtłapa!Nigdyniepotrafiszporządnienarysować!Bez-
nadziejnyjesttenrysunek.Alezciebieuartysta”!
Przykład2-zasłyszany,przykład1jestpróbąuprzekładu”wypo-
wiedziagresywnejnakrytyczną.Pierwszyzprzykładówzawieraocenę
konkretnegoefektudziałania.Znajdujemytamcząstkowąocenępo-
zytywną.Wocenienegatywnejwskazanajestmotywacja.Toprzykład