Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
Wprowadzenie
szerszejdebatynadprzyszłościąPolskiorazEuropyŚrodkowejiWschod-
niej.Dlategoteżcelemniniejszejpublikacjijestpróbaodpowiedzinasze-
registotnychpytań:Jakiew1989rokubyływizjeioczekiwaniawzględem
przyszłości?CzyjakoPolacymamypowodydotego,abyodczuwaćdumę
zdrogi,jakąprzebyłnaszkrajwciąguminionych30lat?Jakwieleudało
sięprzeztenczasosiągnąć?Ilewyzwaństoijeszczeprzedcałymnaszym
regionem?CzywnajbliższejprzyszłościPolskanadalbędziekroczyć
wawangardzieprzemian?Jakiwpływmożemymiećnazmieniającąsię
sytuacjęgeopolitycznąwEuropieinaświecie?Wreszcie,jakąrolęodegra-
mywkształtowaniuprzyszłościUniiEuropejskiejiNATO?Nateiwiele
innychpytaństaralisięodpowiedziećautorzytekstówzamieszczonych
wtymikolejnychtomachopracowaniaEuropaŚrodkowaiWschodnia.
Dekadywolności-czasprzemian.
Doroku1989politykazagranicznaibezpieczeństwaPolskipodporząd-
kowanabyłaZwiązkowiSocjalistycznychRepublikRadzieckich(ZSRR).
Niemniejkonieczimnejwojnydoprowadziłdorozpaduistniejącegoładu
światowego,tymsamymwymuszającposzukiwanieinnychdrógsłużą-
cychbudowienowegoporządkuglobalnego.Upodstawtychdążeńleżały
zarównoambicjeodzyskaniasuwerenności,budowygospodarkiopartejna
zasadachwolnorynkowych,jakznawiązaniarównoprawnychstosunków
zpaństwamiregionuorazzacieśnianiewięzizZachodem-szczególnie
wkontekściezapewnieniabezpieczeństwazewnętrznego(politycznego,
gospodarczegoczymilitarnego)1.Pojęcienbezpieczeństwo”jestzazwyczaj
rozumianewswoimpotocznym(intuicyjnym)znaczeniujakowolność
odzagrożeńitroskznimizwiązanych.Jednakże,jesttoterminskompli-
kowany,wieloaspektowyorazzmiennywczasie.Dlatego,gdyrozważa
sięproblematykęnagrunciestosunkówmiędzynarodowych,politolo-
gii,prawaczyściślenaukobezpieczeństwierodzi,onawielewątpliwo-
ści,dyskusjiiróżnicnaprzestrzeniseteklat2.Państwatworzyłykoncepcje
mającenaceluochronęswojegoistnienia.Ichkształt,czymodel,zależny
byłodsytuacjimiędzynarodowej,siłyirolidanegopaństwawsystemie,
1Zob.:Historiapowszechna.ŚwiatpoupadkuZSRR.Czasywspółczesne,t.20,pod
red.L.Serafin,Kraków2008.
2E.Stadtmüller,Pokójibezpieczeństwowteoriiipraktycestosunkówmiędzynarodo-
wych,[w:]Problemypolitycznewspółczesnegoświata,podred.Z.Cesarz,E.Stadtmüller,
Wrocław2002,s.47.