Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OUŻYWANIUINADUŻYWANIUHISTORII000
stawiałazwycięstwoMadziarównadSłowianamiiwten
sposóbdemonstrowałacałemuświatuwyraźnąhierarchię
narodowościwwęgierskiejczęścicesarstwa.Czytoprzezefe-
meryczneuroczystości,czytoprzeztrwałypomnikwtrakcie
węgierskiegomileniumporównywanoFranciszkaJózefa,ko-
ronowanegonakrólaWęgierdopierow1867roku,zwielkim
wodzemśredniowiecznychMadziarówistylizowanogona
flnowegoÁrpáda”56.
JednaknaWęgrzechniezapomnianoo1848roku.Data
15marcawydawałasięmiejscempamięcidlacałejwęgier-
skiejczęścicesarstwa,choćpozostawałaproblematycznadla
podwójnejmonarchii.Tendzieńoznaczałbowiemdlapatrio-
tycznychMadziarówpoczątekichrewolucjinarodowejibył
predestynowanydostaniasięświętemnarodowym,gdybytyl-
koniekojarzyłsięjednocześniezwęgierskimseparatyzmem.
DezsőBánffy,węgierskiliberałipremierKrólestwaWęgier
w1898roku,lojalnywobecpanującejdynastii,opowiadałsię
zaobchodamiświętanarodowegonie15marca,ale11kwiet-
nia.Byłzdania,żetakzwaneustawykwietniowe,które
11kwietnia1848rokupodpisałpoprzednikFranciszkaJózefa,
cesarzFerdynandV
,byłypodstawąugodyz1867roku,awraz
zniąustanowieniadualistycznejmonarchii.Wzwiązkuztym
11kwietniawydawałsiębezdyskusyjnądatąnawęgierskie
świętonarodowewramachpodwójnejmonarchii.Podobnie
jakPolacywelwowskiejradziemiasta,cesarscylojaliścina
Węgrzechstaralisięwpisaćrewolucję1848rokuwszerszywy-
miarpolitycznegopostępu,któryosiągnęłazalitawskaczęść
monarchiipo1867r.Postrzegaliwięcrewolucjęjakopierwszy
kroknadrodzedopodwójnejmonarchii,zapewniającejMa-
dziarom(prawie)wszystkieprawapolityczne,którychżądali
w1848r.Pozatymdeklaracjakrólaz11kwietniagłosiła,że
56
Á.vonKlimó,Nation,Konfession,Geschichte.ZurnationalenGe-
schichtskulturUngarnsimeuropäischenKontext(1860-1948),München
2003,s.152–157.
45