Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OUŻYWANIUINADUŻYWANIUHISTORII000
AdamaMickiewicza.Kilkalatwcześniejprzeniesionoszczątki
poetyzmarłegonaemigracjidoKrakowa,gdziepochowano
jeobokpolskichkrólówiwielkichwodzówwkrypciekate-
drywawelskiej.WtamtymczasieMickiewiczacechowałajuż
otwartanaróżneinterpretacje,alebyćmożeprzeztowłaśnie
milewidziana,elokwencjazmarłego,któryniemożesięjuż
więcejbronićprzedbłędnymiinterpretacjamiswoichsłów
iczynów.DziedzictwopoetywykorzystywalizarównoPolacy
wszelkichorientacjipolitycznych,jakiLitwiniiBiałorusini.
Wepocemasowychruchówpolitycznychwszyscypragnęli
zbićkapitałnajegocharyzmie69.
W1898rokuwzniesionoMickiewiczowipomnikizbrą-
zuwKrakowieiWarszawie,gdzienigdyniepostałastopa
wieszczapochodzącegozKresów.Krakówmiałjużbogatedo-
świadczeniejakomiejsceuroczystościnarodowych,ponieważ
PolacygalicyjscyodlatsześćdziesiątychXIXwiekucieszyli
sięsporąwolnościąpolityczną,dlaWarszawyzkoleibyłoto
novum.Wbrewwszelkimoczekiwaniomnowycesarzrosyjski
MikołajIIpozwoliłswoimpoddanympolskimuczcićwten
sposóbpoetę.Jegopoprzednicyzakazywaliobchodówinnych
jubileuszy,naprzykładsetnejrocznicyuchwaleniaKonsty-
tucji3majaw1891roku,aPolacy,którzymimotopróbowali
publicznieświętowaćwłasnąhistorięnarodową,bylikarani
przezcarskireżim.Ostatecznieodsłonięciepomnikaodbyło
sięwzupełnejciszy,ponieważPolacyodmówiliodśpiewania
napoczątkuhymnuBoże,chrońcara.Byłtodowódnato,jakie
napięciawywołałobezprecedensowezezwolenienauczczenie
bohateranarodowego70.
WrzeczywistościzamiaryMikołajazostałypokrzyżowane,
gdyżpatriocirosyjscyzorganizowaliniemalrównocześnie
swegorodzajuantyobchody.PoświęcilijeMichaiłowiMuraw-
69
Tamże,rozdz.3i5.Natematlitewskichibiałoruskichtłumaczeń
Mickiewiczaw:T.Snyder,Rekonstrukcja...,zwł.rozdz.2.
70
P.M.Dabrowski,Commemorations...,s.109–112,148–154.
51