Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Europawporządkumiędzynarodowym
własnegobezpieczeństwa,uporczywieignorowalizarzutypostawioneprzez
Koryntyjczykówsobiesamymiswoimsprzymierzeńcomwkontekścieko-
alicyjnychzmagańzprącymidodominacjiAtenami:zarzutybrakurozumu,
słabościcharakteruiniedbalstwa.Lekceważącteprzestrogi,popadaliwza-
rozumiałość,którazaślepiaiprzynosiludziomnajwiększeszkody18.
Kresgreckiegoporządkumiast-państwprzychodzinaprzełomie
IIIiIIwiekup.n.e.,gdyichzwiązki(koalicje)zwalczającesięnawzajemlub
teżwalczącezwrogiemzewnętrznym(nadalMacedonią)wprowadzająRzym
-rosnącąpotęgę-wsprawyswojegobezpieczeństwa.Nakońcuuczyniłto
ZwiązekEtolski,którywtensposóbzaprosiłRzymdorozciągnięciajego
panowanianadGrecją,coniewymagałojużwielkichwalk.Ostatnimepizo-
demwprzemienianiumikrokosmosugreckichpoleiswrzymskąprowincję
byłapacyfikacjaZwiązkuAchajskiego(Koryntiokolice)przezsiłyRzymu,
ok.150r.p.n.e.19Najcenniejszeosiągnięciagreckiejcywilizacjiprzejmie
zwdzięcznościąnowapotęga.Grecja,którasamaniemogłatworzyćporząd-
kumiędzynarodowego(jejmieszkańcynależelidojednegonarodu,wierzyli
wtychsamychbogów,mielitęsamąkulturę),przekazałaprzyszłejEuropie
złeidobredoświadczeniapluralistycznej,zdecentralizowanejspołeczności
miast-państw,doświadczeniawojnyipokoju,próbhegemoniiirównowa-
żącychjesojuszy,wielkościmyślipolitycznejiniskichjejpraktyk.Helleński
Bprotoporządek”pozwalamówićoGrecjijakooBproto-Europie”.
2.Przedeuropejskiedoświadczenieimperium-Rzym
StarożytnyRzymprzekazałEuropieijejpróbomtworzeniaporząd-
kumiędzynarodowegoideę,instynktiwzórimperium.ByłoonoEuropie
znaczniebliższewczasieniżBprotoporządek”helleński-równieżdlatego,
żewczasach,gdyrodziłasięwłaściwaEuropa(imperiumKarolaWielkiego),
wdalszymciąguistniałocesarstwowschodniorzymskie(bizantyńskie).
PrzykładRzymubyłatrakcyjnyzewzględunajegowielkość.Pozatymto
18
19
Ibidem,s.69-70.
Z.Kubiak,op.cit.,s.303-306;M.A.Cichocki,op.cit.,s.42-43.
23
