Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
UniaEuropejskajakowspólnotakulturowa
pozadotychczasoweramystosunkówspołecznych,asprowadzającysiędo
powszechnego,uniwersalnegocharakteru,niemającegodotychczasowych
ograniczeń.Szczególniewidocznestajesiętowsferzestosunkówgospo-
darczych,przełamującychbarierywtransakcyjności,zwłaszczanapozio-
miefiskalnym.Powstajewięcniespotykanauprzedniosiećpowiązań,której
wpływnaukładylokalnestajesięnatylesilny,żeniesąonewstaniejej
przeciwdziałać.Zmieniająsięwarunkigry,aprzedewszystkiminstrumen-
tyoddziałującenaposzczególnesektoryżyciazbiorowego.Wydajesię,że
jesteśmyświadkamiprocesu,którysocjolodzynazywają„kurczeniemsię
świata”11.Czytegorodzajutendencjamożedoprowadzićtakżedozmian
wposzczególnychsystemachaksjologicznych,czyoznaczałobytopoczątek
kulturyglobalnej?Istniejąwtymwzględzieznacząceróżnicezdań.Zjed-
nejstronyprocesglobalizacjipróbujesięrozpatrywaćjakoprzejawtworze-
niasiępodstawkulturyplanetarnej,zmierzającejwkierunkuformowania
sięglobalnegosystemuwartości.Twierdzisię,żeniemaodwrotuodtego
kierunkurozwojuiżezawieraonimpliciteelementyglobalizujące,które
wkonsekwencjimusządoprowadzićdopowstaniaogólnoludzkiejkultury
planetarnej.Wiążesięztymfilozoficznezałożenie,zakładającepojmowanie
człowiekawsposóbjednorodnyjakogatunku,któryniemainnejalternaty-
wyniżperspektywaglobalna.
Zdrugiejjednakstronywystępujątakżestanowiska,którenienegu-
jącprocesuglobalizacji,zakładają,żenieoznaczaonautomatyczniezaniku
kulturautonomicznych,orazdowodzą,żewpływkulturlokalnych,narodo-
wych,regionalnychbynajmniejniemaleje.Natymtlenasuwasiępytanie
ozasadnośćtezyopowstaniukulturyplanetarnej.Znaczeniekulturauto-
nomicznychdasiępogodzićzistnieniemtendencjiglobalizacyjnych,które
niesąjednakwstaniedoprowadzićdoautomatycznegopowstaniakultury
globalnej.Światglobalnytotakżeświat,wktórymnadalutrzymywaćsię
będąkulturyautonomiczne,aichwpływnastosunkimiędzynarodowebę-
dzierósł,aniemalał12.
Poddającanalizieprocesintegracyjny,zachodzącywkonkretnychuwa-
runkowaniachgeograficznych,politycznych,gospodarczych,społecznych,
kulturowych,należyuwzględnićwystępowanieczynnikaaksjologicznego,
11Owo„kurczeniesięświata”jestefektemrewolucjiinformacyjnej,powstającejiroz-
szerzającejsięsiecipowiązańspołecznychwoparciunawspółczesnymsystemieinformacyj-
nym(środkimasowegoprzekazu,telefoniakomórkowa,internet),mającymwpływnazmiany
dokonującesięwświadomościspołecznej,atakżewsferzeaksjologicznej.
12TegotyputezępromowałSamuelHuntingtonwswejpracyZderzeniecywilizacji.
