Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wymienioneprzykładydokumentująsposóbrozumienia
ewaluacji,zgodniezktórymstanowiona„wydawaniesądów
natematwartościlubzaletjakiegośproduktulubprocesu”(Scriven,
1981,s.139).Ponadtowartopodkreślić,żewtakimujęciu
ewaluacji:
doobowiązkówewaluatoranależyformułowaniesądów
wartościujących;
ewaluacjakoncentrujesięnawynikach(efektach)działań;
ewaluatormaambicjęodwoływaniasiędo„twardych”
dowodówwtrakcieorzekaniaowartościlubzaletachbadanego
obiektu.
Wtrosceoprecyzjęirzetelnośćwywoduwartosiębliżej
przyjrzećetapomrozwojuewaluacjiwjejkrótkich,aczkolwiek
burzliwych,dziejachjakodyscyplinyakademickiej.Niejest
tozadaniełatwe,niektórzytwierdzą,żewręczniemożliwe.Wynika
tozfaktu,żewobszarzebadań,studiówizastosowańewaluacji
powstałobardzowielepodejść,modeliczywręczteorii.Każde
ztychujęćmaswojąwłasnąhistorięiwzasadzietrzebabytworzyć
osobneperiodyzacjerozwojudlawiększościznich.
Należyteżmiećnauwadze,żeużywaniewstosunku
doewaluacjiterminu„dyscyplina”jestuproszczeniem.Zdzisiejszej
perspektywyadekwatniejszebyłobyokreślenie„transdyscyplina”
ztejracji,żewiększośćprowadzonychstudiówibadań
ewaluacyjnychmacharakterponaddyscyplinarny.Ewaluacjaniejest
przypisanatylkoiwyłączniedojednejdyscypliny,mimo
żeinteresująsięnią:socjologia,pedagogika,politologia,nauki
ozarządzaniu,medycynaczyekonomiaiwielejeszczeinnych,
wykraczającychpozanaukioczłowieku,dziedzin.Zdaniem
M.Scrivena(por.2004,s.186)cechąelitarnejgrupytransdyscyplin
(należydoniejrównieżlogika)jestto,żesłużąoneinnym
dyscyplinomisąobecnieuprawianewichramach,ajednocześnie
zachowująwłasnąautonomię,odrębnośćinaukowystatus.Jako
transdyscyplinaewaluacjamaswoisty„sposóbistnienia”.Istnieje
wewnątrzkażdejzdyscyplinwnaukachspołecznych,azarazem
–podobniejaklogika–jestuprawianapozanimi,jakoosobna
dziedzinadociekańnadwartościąludzkichdziałańorazmetodologią
ichbadania.Wtymsensieewaluacjaedukacyjnaniejestczęścią
pedagogiki,jejosobnymdziałem.Jestwykorzystywanawedukacji,
rozwijanawjejobrębie,promieniujenainnedyscypliny,ale
