Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Polskalewicachrześcijańska(1832–1914)...
wglobalnejpolityceeuropejskiej,nieznającerealiównnazachódodŁaby”,niewładającejęzykami
obcymi,pozbawionematerialnegozaplecza.
NaZachódpodążyliteżpolscyksiężajpowstańcy.Byłatogrupaniezbytliczna,pewnie
okołostuosób.Naemigracjiznalazłsięteżks.Mikoszewski;wParyżuwszedłdonKomisjiZarzą-
dzającejmenażamidlanowoprzybyłychbraciwychodźcówpolskich”,doktórejnależelijużliderzy
angielskiegośrodowiskanGłosuWolnego”jpisma,którepodwzględemideowym,aleprzede
wszystkimpersonalnymmiałobyćkontynuacjąnDemokratyPolskiego”(WincentyMazurkie-
wicz,KarolBorkowski,WincentyGrabowski,WincentyRaczkowskiiEdmundKorabowicz).
PolityczniegrupazwiązanabyłazLudwikiemMierosławskim(Mazurkiewiczbyłjegoszwagrem).
ZinicjatywyX.Syxtusaw1864r.powstałowParyżuradykalneStowarzyszenieKapłanów
Polskich,określanenawetprzezdemokratówjakonczerwone”.Przystąpilidoniegokapłaniznani
jeszczezkrajowychmanifestacjiz1862i1863r.,późniejuczestnicypowstania,naprzykład:Kacper
Kotkowski,LeonKorolec,AdamSłotwiński,KazimierzŻuliński,WładysławDębski,JanTański,
AleksanderBalczewski,WincentyWiśniewski,FelicjanŁaszkiewicz,JózefKrzemiński,Wincenty
TrockiiWawrzyniecCent.StowarzyszenieKapłanówPolskichpowiązanebyłoorganizacyjnie
ipersonalniezsiatkąTowarzystwBratniejPomocy(najprężniejszedziałaływParyżuiRzymie),
którestawiałysobiezacelsamopomocemigrantom.Wśródzadaństowarzyszeniawymieniano
głównie:kultywowaniepamięciopowstaniu1863r.,opiekęnadpolskimwychodźstwem,agitację
narodowąipatriotyczną,niesieniepomocymaterialnejiwychowawczejmłodemupokoleniupol-
skichemigrantów.Oficjalnedokumentyśrodowiskowe,uzupełnionerozprawąks.Kotkowskiego
pt.Duchowieństwopolskiewobecsprawynarodowej(1865),niezawierałyjednoznacznychtreści
radykalniespołecznych,pozalakonicznymipostulatamizniesieniabarierspołecznych,konieczności
nrewolucjiagrarnej”,rozwojuoświaty,odrodzeniamiastpolskich.Zawierałyzatosporoodniesień
doEwangeliiinauczaniaspołecznegoKościoła,przypominającswojąformąkaznodziejskiemowy.
Wjednymztekstówśrodowiskowych(najprawdopodobniejautorstwaks.Żulińskiego)można
byłoprzeczytać:nRozbudzenieideinarodowości,ideibezpośredniopłynącejznaukiChrystusa,od-
daniakażdemuwedleprawa,sprawiedliwościiprawdyjPolsceprzedinnymizawdzięczaćnależy”.
JeszczewięcejpodobnychodniesieńznajdziemynałamachnWiary”(1866–1867),oficjalnego
organuStowarzyszeniaKapłanówPolskich.PoszczególnetomynWiary”drukowanebyływBen-
dlikonie(wdrukarniAgatonaGillera),wZurychu(wdrukarniZjednoczeniaEmigracjiPolskiej,
aściślejKomitetuReprezentacyjnegoWychodźstwaPolskiego).Redakcjąkierowałks.Żuliński
orazjegobraciaJózefiTadeusz,przywsparciu:ks.RomanaWilczyńskiego,ks.Wincentego
Wiśniewskiego,ks.ArturaWołyńskiego,LeonardaChodźkiiTeofilaLenartowicza.Pismoto,
chrześcijańskieazarazemradykalne,dążyłoprzedewszystkimdoukształtowaniaramdlapolityki
chrześcijańskiej,odżegnującsięjednakoddziałańmającychnacelutworzeniepartiiwyznanio-
wej(oskarżanootoabp.MieczysławaHalkę–Ledóchowskiego).Atakowanowszelkieprzejawy
postawsprzecznychzduchemEwangelii,polemizowanozanarchistycznymgminowładztwem
47
