Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BEZOWOCNESTARANIAlKORESPONDENCJAJANAKALWINA…
ogromnąkonsekwencjęwrealizacjipodejmowanychzadańibez-
kompromisowośćwsprawachdogmatycznychlByłprzywódcądu-
chowym,miałtakżefaktycznywpływnawładześwieckie(wlatach
1555-1564uzyskałniekwestionowanąwładzęwGenewie22),choć
wnichniezasiadał,będącntylko”duchownymczłonkiemkonsysto-
rzagenewskiego23orazprzewodniczącymtzwlTowarzystwaPastorów,
zarządzającegosprawamilokalnegoKościoła24lWtymprzywództwie
dążeniedoprawdyteologicznejwjegorozumieniuidobroKościoła
stawiałponadwszystkoinnelJednymzgłównychpriorytetówKalwi-
nabyłozaszczepienieidoprowadzeniedozwycięstwaswejdoktry-
nyrównieżpozaGenewąlReformatorczyniłtojużodpoczątkulat
czterdziestychXVIwl,wysyłającdoNiderlandówswoichuczniów25,
intensyfikującpodobnedziałaniawpołowielatpięćdziesiątych,
szczególnienaterenieFrancji26lKorespondencjazprzedstawicielami
elitypolitycznejRzeczypospolitejowegoczasuwskazuje,żepróbował
wykorzystaćokazję,byitutajrozszerzyćwpływynowegoKościołal
JanKalwinaZygmuntAugust
Jeszczeprzedobjęciemtronu,wokresiepobytuwWilnie,Zygmunt
Augustotaczałsięzwolennikamireformacji27,czymwzbudziłnadzie-
protestantównaprawneusankcjonowanieichpozycji,anawetna
22Ibidem,sl247l
23ZoblRlMlKingdon,CalvinandtheEstablishmentofConsistoryDiscipline
inGeneva,w:TeReformationCriticalConceptsinHistoricalStudies,redlAlPet-
tegree,tl3,Routledge:London-NewYork2004,sl61l
24ZoblRlMlKingdon,InternationalCalvinism,w:HandbookofEuropeanHi-
story1400-1600.LateMiddleAges,RenaissanceandReformation.Visions,Program-
msandOutcomes,redlTlAlBradyJrliinl,W
lBlEerdmans:Michigan1996,sl231l
25MisjaPierre’aBrully’egozmierzaładowsparciairozwinięciaspołecz-
nościkalwińskiej,alezakończyłasięstraceniemmisjonarzaiwspółpracujących
znimczterechosóblZoblKlBem,„WilkiiłagodnejagniątkaChrystusa”.Powsta-
nie,rozwójirolaHolenderskiegoKościołaReformowanegowXVI-XVIIwieku,
Semper:Warszawa2013,sl26l
26ZoblAlElMcGrath,oplcitl,sl251-253l
27ZoblAlSucheni-Grabowska,ZygmuntAugust,królpolskiiwielkiksiążę
litewski1520-1562,KrupskiiS-ka:Warszawa1996,sl308;AlJobert,oplcitl,sl33l
~23~